افکار عمومی منتظر پاسخ نهادهای مسوول است

افشاگری بی‌سابقه از پشت پرده صنعت بازی‌های رایانه‌ای

• 01 مهر 1396 07:3 ق.ظ
• سیاوش روشنی

در طول یکی دو ماه گذشته بازار برگزاری مسابقات رایانه‌ای بسیار داغ بود و برگزاری لیگ باز‌ی‌های رایانه‌ای توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و برگزاری مسابقات رایانه‌ای در قالب الکامپ گیمز نمونه‌هایی بارز از این فضای هیجانی بوده‌اند. حجم بالای پرداختن به برگزاری لیگ و مسابقه برای بازی‌های رایانه‌ای در دو سال گذشته به اندازه‌ای بالا بوده که یادآور دوره ایجاد تب و تاب استارت‌آپی در کشور است. این در حالی است که جدا از منافع حاشیه‌ای پیرامون این صنعت همچون برگزاری همایش و نمایش و مسابقه و جذب اسپانسر و حمایت‌های دولتی به این بهانه، هنوز در خصوص فلسفه و برگزاری این قبیل اقدامات و نفع آن برای صنعت بازی‌های رایانه‌ای کشور تردیدهایی وجود دارد.

با این وجود اما مسابقات بازی‌های رایانه‌ای با شور و هیجان توسط نهادهای داخلی دنبال شده و حتی برنامه‌ریزی‌هایی برای اعزام نفرات برگزیده به مسابقات جهانی در دست انجام است. این در حالی است که انتظار می‌رفت به جای برگزاری مسابقات برای این بازی‌ها که عموما ساخته کشورهایی هستند که با ایران تضاد منافع سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دارند، نهادهای مربوطه تمام توجه خود را معطوف حمایت از بازی‌سازان ایرانی کنند.

اما در‌حالی‌که تب و تاب برگزاری مسابقات بازی‌های رایانه‌ای در کشور اوج گرفته و وعده اعزام برندگان به خارج کشور مطرح می‌شود، خبرگزاری فارس میزگردی با حضور بابک کرباسی، یکی از تولیدکنندگان بازی‌های رایانه‌ای و حمید صدیق میرزایی، پژوهشگر رسانه‌های نوین برگزار کرد که در آن ابعاد بی‌سابقه‌ای از زوایای پنهان بازی‌های رایانه‌ای کشور بررسی و ادعاهای بزرگی مطرح شد که تا لحظه تنظیم این گزارش سکوت نهادهای مربوطه از جمله بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، وزارت ارتباطات و شورای‌عالی فضای مجازی را به‌دنبال داشته است.

نظر به اهمیت موضوع و اتهامات مطروحه در این مصاحبه که بازتاب چندانی هم در رسانه‌های کشور نداشت، در گزارش حاضر به چکیده‌ای از مصاحبه مذکور پرداخته شده و در آینده پیگیری و گزارش‌های بیشتری در این خصوص خواهیم داشت.

* بازی‌های داخلی خارج از استاندارد

- در این زمینه کم‌کم به جایی رسیده‌ایم که خیلی نباید نگران بازی‌های خارجی باشیم، بلکه دو سال است که باید مراقب تولید داخلی باشیم تا از بابت آنها فرزندانمان ضربه نخورند.

- اگر در حوزه صادرات برویم، شاید بعضی از کشورها حتی واردات برخی از بازی‌های رایانه‌ای ایرانی را ممنوع کنند!

- بی‌بندوباری و ولنگاری فرهنگی در بازی‌ها ریشه‌ای شده است و بخش قابل توجهی از این ایراد، تقصیر دولت است.

 - در حال حاضر، تصمیم‌‌های اشتباهی گرفته‌اند و امروز فقط با یک تصمیم جدید، روبه‌رو‌شدن با یک اعتراض عمومی میان تولیدکنندگان و بالا رفتن هزینه اصلاح امور، شاید بتوان آینده را بهتر کرد.

بازی‌هایی با ادبیاتی مانند «لات و داداش‌مشتی» با نام «الف» یا بازی «پ» که می‌گوید مافیای خود را بسازید و حرفه‌ای‌ترین آدم‌ها را استخدام کنید و باید ثابت کنید قوی‌ترین فرد مافیای این شهر هستید تولید شده است.

*بی‌سوادی والدین در خصوص بازی‌های رایانه‌ای

- وقتی در جامعه نگاه می‌کنیم بازی‌های رایانه‌ای به «پستانک» و «آب‌نباتی» برای ساکت‌تر شدن فرزندان تبدیل شده است و این، دردسر ایجاد می‌کند. 

- چه بازی کنیم و چقدر بازی کنیم مهم است.

- برخی از والدین نمی‌دانند در بازی‌های رایانه‌ای چه خبر است.

*ردپای یهودیان در شرکت‌های تولیدکننده بازی‌ها

- در آمریکا، در کمپانی‌های بزرگ بازی‌سازی ردپای یهودیان را به‌خوبی می‌توان دید و برخی از این تولید‌کنندگان بزرگ در اختیار کمپانی‌های صهیونیستی قرار گرفته است.

- برخی از صهیونیست‌ها که در سرزمین اشغالی دارای املاک هستند و سرمایه‌گذاری می‌کنند، کمپانی بزرگ‌بازی‌سازی ایجاد کردند و این بازی‌ها به بازار ایران می‌آید.

*عدم نیاز به وجود قانون کپی‌رایت

- قانون کپی‌رایت در کشور نداریم و صلاح نیست داشته باشیم. مقام معظم رهبری در جواب استفتای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بودند «به دلیل ظلم این کشورها در قبال ما و اینکه اموال ما را بلوکه می‌کنند، نیازی نیست که به آنها ارز بدهیم و به غیر از کتاب نیازی به رعایت این قانون نیست.»

- بازی‌ها بدون کپی‌رایت به کشور می‌آید و قانون‌گذار برخلاف قانون اساسی کشور عمل می‌کند.

- قانون خدمات کشوری اجازه واگذاری تولیت و قانون‌گذاری در بخش خصوصی را نمی‌دهد و اعلام می‌کند در حوزه سیاسی، فرهنگی، امنیتی و اقتصادی نمی‌توان تولیت را به بخش خصوصی واگذار کنیم.

*ناتوانی بنیاد ملی باز‌های رایانه‌ای در کنترل اوضاع

بنیاد مسوول صدور مجوز، حمایت از ساخت، واردات بازی، کنترل بازار و رده‌بندی سنی بازی‌ها بود، اما خود نیز تولیدکننده شد و نتوانست اوضاع را کنترل کند.

- بی‌فرهنگی و بی‌سوادی مسوولان تا والدین، تهدید بازی‌های رایانه‌ای است.

- مسوولان گفته‌اند بودجه می‌گذاریم تا تولیدکننده داخلی‌ تولید کنند، اما پرسش بنده این است که بازی‌سازهای سال‌های اول صنعت «گیم» کشور که در سال 84 شروع کردند، در حال حاضر کجا هستند؟

- تمامیت صنعت تولید بازی را به دست عده‌ای جوان و دانشجو که تازه‌وارد صنعت شده‌اند، داده‌اند.

*الزامی نبودن مجوز برای بازی‌های رایانه‌ای

- در حوزه‌ بازی‌سازی رایانه‌ای تهیه‌کننده و شرکت دارای مجوز الزامی نیست.

- سال گذشته برای ساخت بازی، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای پروانه ساخت می‌دادند، اما بعد اعلام کردند، دیگر برای ساخت بازی هیچ مجوز و پروانه‌ای نمی‌خواهد.

- الان یک‌سال است مجوز ساخت بازی نمی‌دهند و بازی‌نامه را بررسی نمی‌کنند و می‌گویند «بسازید، اگر خوب بود، مجوز می‌دهیم و اگر خوب نبود، خارج از کشور عرضه کنید.»

*وجود بازی موبایل برای 3 ساله‌ها

- بازی آنلاین با رده‌بندی «3+» سال در ایران وجود دارد؛ مگر کودک سه ساله می‌تواند وارد اینترنت بشود؟

-از سال 92 شورای‌عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده تمام فعالیت‌ها باید با پیوست فرهنگی انجام شود، اما در صنعت‌بازی پیوست فرهنگی کجاست؟

- اگر شما «کافه‌بازار» را باز کنید، اگر بیش از 15 درصد بازی با رده‌بندی در آن دیدید، بنده از شما عذرخواهی می‌کنم!

-بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای نیز می‌گوید «من نمی‌توانم جلوی آنها را بگیرم؛ چراکه تعداد بازی‌ها خیلی زیاد است.»

*خروج ارز از کشور به کمک شبکه شتاب

- بر اساس آمار دولت، بازی «کلش آو کلنز» در سال 94 و نیمه سال 95، در ایران روزانه 50 میلیون تومان درآمد داشته است.

-چه کسی مجوز داده است تا بازی‌های خارجی به شبکه شتاب ما وصل شوند و شرکت‌هایی بازی‌ها را ترجمه کرده و ارزش ریالی بگیرند و ارز خارج کنند؟

* اعطای وام 14 میلیاردی به دختر آقای "ن"

- بزرگ‌ترین شرکتی که در زمینه بازی در ایران این کار را می‌کند متعلق به دختر آقای «ن» است. چرا دولت از اینها حمایت می‌کند؟ دولت سال گذشته 14 میلیارد تومان وام به این شرکت داده است.

- حیوان‌آزاری محتوای یک بازی ایرانی است که به‌عنوان پرفروش‌ترین و موفق‌ترین بازی، از آن تقدیر شده و با پرداخت یک میلیارد تومان وام اجازه ساخت مجموعه شماره (2) آن را می‌دهند.

- آقای جهرمی، وزیر ارتباطات می‌گوید سال گذشته 10 میلیارد تومان به صنعت بازی‌سازی ایران وام داده‌اند و امسال و سال آینده هم خواهند داد.

- بررسی کنند که این وام با چه سازوکاری در اختیار چه کسانی قرار گرفته است.

*شرکت‌های تولید‌کننده بازی در دستان آقازاده‌ها

- بنده برای تحقیق از این شرکت‌ها رفتم و دیدم نصف آقازاده‌ها در آنها هستند و «ژن‌ برتر» در اینجاست!

- بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای همین امروز در نمایشگاه «گیمرکاپ» شرکت دارد.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

همان‌طور که ذکر شد، در مطلب حاضر بنایی به قضاوت نداریم، اما آنچه مسلم است افکار عمومی به هر حال در معرض این ابهامات، اتهامات و پرسش‌ها قرار داشته و این امر نیازمند پاسخ‌های درخور از سوی مسوولان مربوطه است.

فارغ از بحث‌های مرسوم مبنی بر تفاوت رویکرد سیاسی این رسانه با دولت، بدیهی است بی‌پاسخ گذاشتن این موارد و عبور از آن با زدن چند برچسب سیاسی، از منظر عمومی به‌معنای نادرست بودن آنها تلقی نخواهد شد و سوءظن‌های بیشتری را متوجه دست‌اندرکاران خواهد کرد.

هفته‌نامه عصر ارتباط در شماره‌های آتی به بررسی بیشتر این موضوع خواهد پرداخت و قاعدتا آمادگی خود را برای درج پاسخ نهادهای مسوول اعلام می‌کند.