جوانان قربانی اصلی کسب‌وکارهای مشکوک شده‌اند

دروغ بزرگ «كليك كن؛ ميليونر شو»

• 08 اردیبهشت 1397 07:5 ق.ظ
• نادر نینوایی

سال‌ها است كه سايت‌هاي Pay to click (پرداخت در ازاي كليك روي تبليغات) از نوع خارجي در حال فعاليت هستند. اگرچه تبلیغات کالاهای داخلی در کانال‌های ماهواره‌ای ممنوع است، اما همچون بسیاری از موارد ممنوع و در حال اجرای کشور، به‌تازگي نمونه‌هاي داخلي آنها نيز با تبليغات گسترده در کانال‌های ماهواره‌اي فارسي‌زبان و فضاي مجازي سعي دارند كاربران ايراني را به خود جذب كنند.

براي آنهايي كه تجربه فعاليت در سايت‌هاي «پرداخت در ازاي كليك روي تبليغات» را دارند، تجربه ثابت كرده كه اپلیکیشن‌ها و سايت‌هاي اين‌چنيني عمدتا كلاهبردار هستند و البته نمونه‌های غيركلاهبردار نيز مبلغ كمي در ازاي تماشاي تبليغات مي‌دهند، به‌طوري‌‌ كه عملا هزينه برق مصرفي كاربر هم تامين نمي‌شود.  

با اين وجود **اما نمونه‌هاي داخلي سايت‌هاي پرداخت در ازاي كليك، اين روزها در داخل كشور سر برآورده‌اند، که اگرچه در زمره فعالیت شرکت‌های هرمی قرار نمی‌گیرند اما از جمله کسب‌وکارهای مشکوک بوده و برخي از آنها با توسعه مدل تجاري خود مدعي هستند كه در ازاي بازاريابي اجناس و خدمات شركت‌هاي ديگر نيز به مشتركان خود پول مي‌دهند.** اگرچه شايد روي كاغذ اين طور به‌نظر برسد كه با كار در اين سبك سايت‌ها و اپ‌ها حتي بتوان به درآمد ميليوني در ماه رسيد، اما واقعيت غير از اين است و نه‌تنها وعده ميليونر شدن با اين روش بسيار غيرواقعي است بلكه حتي رسيدن به درآمدي ثابت هم باتوجه به شرايط تعریف‌شده تقريبا ناممكن است.

با اين وجود آمار بالاي دانلود اپ‌هايي كه اين مدل شبه‌تجارت‌ها را ارايه‌ مي‌دهند گوياي اين امر است كه نوجوانان و افرادي كه عموما بیکارند و به‌دنبال کسب درآمدهای یکشبه و آسان هستند، فريب تبليغات آنها را خورده‌اند و به اشتباه تصور كرده‌اند مثلا با روزي پنج يا شش ساعت كار در چنين سايت‌ها يا اپ‌هايي مي‌توانند به درآمد ماهيانه‌ ثابت تا يك ميليون تومان و حتي بيشتر دست پيدا كنند و با ثبت‌نام در اين اپ‌ها و سايت‌ها، پول، وقت و انرژي خود را هدر مي‌دهند.

نحوه كار پرداخت در ازاي كليك خارجي

در حال حاضر هزاران سايت در زمينه «پرداخت در ازاي كليك» فعاليت مي‌كنند كه به سايت‌هايpay2click (PTC), Pay2read (PTR) يا Pay2search (PTS) معروف هستند. نحوه كار با آنها هم بسيار ساده بوده و همين موجب توجه طيف گسترده‌اي از كاربران در سراسر جهان، به‌خصوص در كشورهاي جهان سوم به آنان شده است. با عضو شدن در اين سايت‌ها روزانه تعدادي نامه به ایمیل كاربر ارسال مي‌شود كه كاربر با باز کردن لينك‌هاي موجود در آن به سايت تبليغاتي مربوطه متصل مي‌شود و پس از گذشت چند ثانيه (معمولا بين 5 تا 120 ثانيه) مبلغي براي كاربر منظور مي‌شود و پس از آنكه موجودي وي به حد نصاب تعيين‌شده توسط سايت رسيد، كاربر امكان مي‌يابد كه درخواست واريز وجه به حساب الكترونيكي خود را بدهد.

در خصوص بسياري از اين سايت‌ها درست در همين نقطه است كه با واريز نشدن وجه درخواستي، كاربر متوجه كلاهبردار بودن آنها مي‌شود. البته تعداد بسيار محدودي از اين سايت‌ها وجه را براي كاربر واريز مي‌كنند، اما باتوجه به نرخ بسيار پايين تعيين‌شده براي تبليغ (براي مثال، يك‌صدم يا يك‌هزارم سنت) در عمل اگر كاربر هر روز پنج يا شش ساعت هم براي ديدن تبليغات وقت بگذارد، آخر ماه فقط چند دلار نصيبش مي‌شود كه براي برداشت آن هم بايد صبر كند تا پولش به حد نصاب تعيين‌شده برسد.

برخي از اين سايت‌ها البته مدعي هستند كه به‌ازاي هر مشتري جديدي كه كاربر به سايت یا اپلیکیشن معرفي كند نيز كميسيوني براي وي در نظر مي‌گيرند و ميزان اين كميسيون به تعداد كساني بستگي دارد كه معرفي مي‌كند. اين سايت‌ها بعضا مدعي‌اند تا 10 زير مجموعه كاربر را بين 1 تا 50 درصد كميسيون مي‌دهند. براي مثال، اگر شما ماهيانه 30 دلار از اين طريق درآمد داشته باشيد و بتوانيد 10 نفر را به اين كار تشويق كنيد و آنان نيز 30 دلار در ماه كسب درآمد كنند و اين سايت 5 درصد كميسيون به اولين زيرمجموعه شما بدهد، در اين صورت 45 دلار به‌عنوان كميسيون به حساب شما منظور خواهد شد و به ترتیب اگر هر كدام از آنها نيز بتوانند 10 نفر زير مجموعه پيدا كنند، اين 100 نفر زيرمجموعه مرتبه دوم شما خواهند شد و اگر اين شركت به زيرمجموعه دوم 5 درصد كميسيون بدهد، شما 150 دلار از بابت فعاليت آنها دريافت خواهيد كرد.

**اگرچه توجه به اين سبك ادعاها مي‌تواند براي برخي بسيار جالب توجه و وسوسه‌انگيز باشد، اما واقعيت اين است كه يك حساب ساده نشان مي‌دهد كه در صورت صحت اين ادعا به محض آنكه زيرمجموعه‌هاي كاربر به 10 برسد، هزينه‌اي كه سايت بايد به كاربر و زير مجموعه‌هايش پرداخت كند، آن‌قدر زياد خواهد بود كه عملا باعث ورشكستگي آن مي‌شود؛ لذا شكي در نادرستي اين سبك ادعاها وجود ندارد.**

ديگر روش‌هاي سايت‌ها و اپ‌هاي مشابه خارجي

كسب درآمد از طريق جست‌وجو در يك سايت، كسب درآمد با روش كليك كردن روي بنرهاي تبليغاتي، كسب درآمد از طريق پر كردن فرم‌هاي نظرخواهي و آماري از جمله ديگر روش‌هايي هستند كه سايت‌هاي خارجي در اين سال‌ها با آنها به كاربران وعده كسب درآمد ميليوني مي‌دهند و صدالبته كه عمدتا نيز اين وعده‌ها عملي نمي‌شوند.

برخي ديگر از مهم‌ترين فعاليت‌هاي سايت‌هاي تبليغي كه مدعي‌اند با آنها مي‌توانيد كسب درآمد كنيد، عبارتند از:

* كسب درآمد از طريق خريد كردن اينترنتي (شركت در قبال عضويت شما اجناس فروشي خود را با درصد قابل توجهي تخفيف به شما مي‌دهد يا اينكه اگر شما شخصي را معرفي كنيد و او خريدي داشته باشد، از سود خريد او به شما درصدي تعلق مي‌گيرد.)

* كسب درآمد از طريق معرفي كردن ديگران به سايت‌ها و اپلیکیشن‌های كسب درآمد

*كسب درآمد از طريق بازي‌هاي اينترنتي (فرد در ازاي بردن در بازي پول دريافت مي‌كند.)

* كسب درآمد از طريق ثبت‌نام در سايت‌هاي اينترنتي

* كسب درآمد از طريق سايت‌هاي HYIP (اين سايت‌ها بابت پرداخت پول به كاربر سود مي‌دهند. براي مثال، مي‌گويند اگر 100 دلار بدهيد، روزانه 3 دلار و براي 100 روز به شما پرداخت مي‌كنيم. نكته قابل توجه اما آن است كه تمامي ‌اين نوع سايت‌ها بعد از مدتي سايتشان را مي‌بندند و پرداختي‌ را انجام نمي‌دهند.)

نحوه كار سايت‌ها و اپ‌های كسب درآمد داخلي

اما در همين چند ماهه به يكباره چند سايت و اپليكيشن داخلي براي كسب درآمد اينترنتي معرفي و ارايه شده است كه نگاهي گذرا به شيوه‌ عمل آنها روشن مي‌كند حتي اگر اين اپ‌ها و سايت‌ها به تعهدات خود عمل كنند، با توجه به نحوه عمل آنها درآمد بسيار ناچيزي براي كاربران خواهند داشت.

در بيشتر نمونه‌هاي داخلي شيوه كار به اين‌گونه است كه کاربران می‌توانند از طریق فروش محصولات و کالا‌ها و خدمات، ديدن تبلیغات و به‌اشتراک‌گذاری اپلیکیشن‌ها (App Sharing) کسب درآمد کنند. اگرچه در ظاهر اين موضوع وسوسه‌كننده به‌نظر مي‌آيد، اما واقعيت اين است كه با توجه به شرايط قرار داده‌شده، در عمل رسيدن به يك درآمد ماهانه ثابت و قابل توجه رويايي بيش نيست.

براي مثال، در يكي از اين اپ‌هاي داخلي براي فروش كالا پورسانت به فرد تعلق مي‌گيرد، اما قيمت كالا چندبرابر ارزش واقعي آن تعيين شده است.

**در خصوص شیوه کسب درآمد از ديدن تبليغات نيز اگرچه گفته‌شده درآمد حاصل از مشاهده و بازکردن تبلیغات به‌صورت ماهیانه به کیف پول فرد واریز می‌شود، اما تعداد تبليغات نمايش داده‌شده در هر روز از تعداد انگشتان دست فراتر نمي‌رود كه با احتساب رقم حدود 50 توماني براي ديدن هر تبليغ، فرد نهايتا تا پايان روز فقط 500 تومان درآمد به دست آورده است‌ و حتي اگر هر روز اين كار را انجام دهد، ماهانه نهايتا 15 هزار تومان درآمد خواهد داشت.**

از سوي ديگر، درآمد حاصل از به‌اشتراک‌گذاری اپلیکیشن (App Sharing) تنها بعد از نصب و فعال‌سازی اپلیکیشن توسط فرد دعوت‌شده به اعتبار کیف پول افزوده می‌شود و صرف ديده‌شدن تبليغ هيچ امتيازي نخواهد داشت. جالب آنكه حتي اگر فرد اپ را نصب كند، چيزي بين 80 تومان تا 500 تومان (بسته به اپ مورد استفاده) به كاربر اختصاص مي‌يابد كه چون مجاب كردن فرد به نصب يك اپ كار زمانبري است، عملا هيچ فايده‌اي ندارد.

در يكي از اين اپ‌هاي كسب درآمد داخلي، هر یک از اعضا می‌توانند آشنایان خود را برای فعالیت و کسب درآمد به این برنامه دعوت كنند و هر دو طرف این دعوت (در صورت عضویت کامل فرد دعوت‌شده)، به‌ازای هر دعوت مبلغ 2 هزار تومان دریافت كنند. البته از آنجا كه هر فرد براي ثبت‌نام بايد چيزي حدود 40 هزار تومان به توسعه‌دهنده اپليكیشن واریز کند، در حقيقت تازه بعد از معرفي 20 نفر هزينه‌ ثبت‌نام خود را در مي‌آورد. از سوي ديگر اين شيوه چيزي شبيه فعاليت سايت‌هاي هرمي ‌نيز هست كه علاوه بر غيرقانوني بودن مي‌تواند باعث بروز مشكلات اقتصادي در كشور نيز بشود.

مرور نظر قربانیان اپ‌هاي داخلي كسب درآمد

با توجه به تبليغات گسترده اپ‌هاي كسب درآمد داخلي در شبكه‌هاي ماهواره‌اي و نيز در فضاي مجازي كاربران هم به‌وفور به بالا و پايين تجارت آنها پرداخته‌ و آن را بررسي كرده‌اند. در فروم‌ها، شبكه‌هاي اجتماعي و حتي در بخش نظرات سايت‌هايي كه به بررسي اين اپ‌ها پرداخته‌اند، كاربران نظر خود را در خصوص آنها اعلام كرده‌اند. جالب آنكه ديد بيشتر كاربران به اين اپ‌ها در همين مدت كوتاه منفي شده و كساني كه تجربه كار با آنها را داشته‌اند، به گلايه از اين اپ‌هاي تازه متولد‌شده كه تبليغات خود را در بوق و كرنا كرده‌اند پرداخته‌اند؛ البته بعد از پرداخت پول و زیان!

يكي از كاربران در يك فروم اينترنتي در خصوص اين اپ‌ها نوشته: اپ (...) رسما کلاهبرداری است. این‌ها از همان شرکت‌های هرمی هستند، فقط می‌خواهند جیب مردم را خالی کنند، اولش ۳۹ هزار می‌گیرند بعد هم می‌گويند عضو معرفی کنيد و محصولاتشان هم اصلا جالب نیست.

كاربري ديگر اما در صفحه شبكه اجتماعي خود نوشته: هرچقدر تبلیغات نگاه می‌کنم پولی به حسابم نمی‌آيد، وقتی هم که می‌خواهم پول به کارتم انتقال بدهم می‌گويند به‌دلیل تعطیلات عید پول نمی‌ریزیم. به نظرم این اپ کلاهبرداری است.

كاربري ديگر اما در مورد يكي از اپ‌هاي داخلي كسب درآمد اينترنتي نوشت: در کانال تلگرام اين اپ با کارکرد برنامه آشنا شدم، این برنامه به چند دلیل خیلی شبیه برنامه‌های کلاهبرداری هست: ۱. به چه دلیل باید اول کار ۳۹ هزار تومان پرداخت کنم که بتوانم آگهی‌ها را ببینم. معمولا در دنیا کسی که اجناسش را آگهی می‌کند هزینه تبلیغات پرداخت مي‌دهد نه کسی که آگهی می‌بیند ۲. اجناس فروشگاهشان را در آگهی کانال تلگرامی دیدم که قیمت آنها فوق نجومی است؛ مثلا براي جعبه دستمال کاغذی ۱۴۰ هزارتومان قیمت‌گذاری کرده‌اند. به‌نظر من دانلود نکنید، چون این برنامه براي خالی کردن جیب مردم است و هیچ سودی ندارد.

دروغ بزرگ رسيدن به درآمد ميليوني

با نگاهي اجمالي به بيش از صدها نظر در شبكه‌هاي اجتماعي اين‌طور به‌نظر مي‌رسد كه بيش از 90 درصد كاربران، به‌‌خصوص آنهايي كه كار با اپ‌هاي كسب درآمد به‌ويژه انواع داخلي آن را تجربه كرده‌اند، گواه به اتلاف وقت و انرژي و البته پول خود در كار با آنها داده و اين اپ‌ها يا سايت‌ها را كلاهبرداري‌هاي عصر ارتباطات معرفي مي‌كنند.

عده بسيار محدودي نيز كه موفق به كسب درآمد شده‌اند مي‌گويند كه اگر وقت و انرژي خود را روي هر كار ديگري مي‌گذاشتند بدون شك درآمد به‌مراتب بيشتري كسب مي‌كردند و از كار كردن در اين اپ‌ها و سايت‌هاي كسب درآمد آنلاين كليكي پشيمان هستند.

پيش از اين بارها مسوولان و متوليان كشور در خصوص بي‌اعتمادي به شركت‌هاي هرمي ‌و سايت‌هاي كسب درآمد اينترنتي خارجي مطالبي را مطرح كرده‌اند، اما حالا با فعال شدن نمونه‌هاي داخلي انتظار مي‌رود بار ديگر روشنگري‌هاي لازم در اين خصوص توسط مسوولان امر انجام شده و با افرادي كه احيانا با ساختن و ارايه اپ‌هاي اين‌چنيني از اعتماد كاربران ايراني سوء‌استفاده مي‌كنند، برخورد جدي و عاجل داشته باشند.

**اگرچه وقتی خبری از برخورد با قمارخانه‌های اینترنتی و تبلیغات علنی و گسترده آنها در فضای سایبری نیست، انتظار برای برخورد با کسب‌وکارهای مشکوکی که میلیاردها تومان جیب کاربرانشان را به بهانه کار و بازاریابی خالی می‌کنند، انتظاری عبث و بی‌فایده است. از این‌رو همچون همیشه به کاربران هشدار می‌دهیم که تعلل و بی‌توجهی در برخورد با این کسب‌وکارها را به حساب سوءاستفاده گردانندگان آنها در قانونی بودن فعالیتشان نگذاشته و پول و وقت و انرژی خود و نزدیکانشان را به هدر ندهند.**