پاسخ دولت ايران به پرونده‌سازي سايبري

• 31 شهریور 1397 07:3 ق.ظ
• كاوه درفشاني

هفته‌ قبل در گزارشي مفصل به اين موضوع پرداختيم كه كمپاني امنيتي آمريكايي «فاير‌آي» دارد، براي ايران پرونده‌سازي مي‌كند. اوايل شهريور ماه بود كه اولين اتهامات توسط فايرآي به ايران وارد شد و به‌دنبال آن فيس‌بوك و توييتر هم اين موضوع را پي گرفتند.

دولت‌های متخاصم و در راس آنها آمریکا و اسراییل مدت مدیدی است که گزارش‌های سازمان‌یافته و منظمی از اتهامات سایبری علیه ایران را در دستور کار گذاشته‌اند که عموما فاقد مستندات روشن و متقن از دست داشتن ایران در این موارد است.

چندی پیش فایر آی، گزارشی از سلسله اتهامات به ایران منتشر کرد و مدعی شد که جنگ تبلیغاتی منتسب به ایران با ۱۱ زبان و چند سایت و صفحه در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌شده و بسیار بزرگ‌تر از آن چیزی است که تا کنون فرض می‌شده است.

اين اظهارات در حالی مطرح مي‌شود كه ایران در سال‌هاي اخير با پیشرفته‌ترین حملات سایبری دنیا مواجه بوده و سابقه حملات سری از جمله استاکس‌نت، فلیم و غیره را در کارنامه سایبری خود ثبت کرده است؛ حملاتی که دولت‌های متخاصم رسما مسوولیت و تامین هزینه‌های هنگفت آن را به عهده گرفتند.

به‌جز این مواردی که رسما افشا و به آن اعتراف شده، بر اساس آمار منابع دفاع سایبری کشور از جمله پلیس فتا، روزانه و به‌طور مستمر 6 تا 7 میلیون حمله سایبری از سمت کشورهای مختلفی همچون آمریکا، اسرايیل و سعودی به سمت داخل داریم.

با اين وجود اندکی پیش فیس‌بوک و توييتر به دنبال انتشار گزارش فاير‌آي درباره ايران، از مسدود کردن صد‌ها صفحه و حساب کاربری مرتبط با حکومت ایران خبر داده بودند؛ فیس‌بوک گفته بود صد‌ها صفحه و حساب کاربری را که با ایران و روسیه مرتبط بوده‌اند به دلیل «رفتار هماهنگ غیر‌قابل اعتماد» مسدود کرده و تويیتر نیز اعلام کرده بود ده‌ها حساب کاربری را به‌خاطر «مخدوش‌سازی هماهنگ» در وب، مسدود کرده است.

به همين دليل در گزارش هفته قبل از دولت و به‌خصوص مسوولان ديپلماسي كشور خواستيم كه اين موضوع را پيگيري كنند كه البته با سه اقدام شايسته از سوي وزارت امور خارجه و وزارت ارتباطات همراه شد.

واکنش وزیر امور خارجه

وزیر خارجه ایران در اعتراض به مدیرعامل تويیتر به خاطر بستن حساب کاربران واقعی ایرانی نوشت: چطور است به روبات‌های واقعی در تیرانا که برنامه تبلیغی تغییر رژیم در ایران را نشخوار می‌کنند و از واشنگتن هدایت می‌شوند، نگاهی بیندازید.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در تويیتی به مدیر‌عامل تويیتر برای بستن حساب کاربران واقعی ایرانی اعتراض کرد.

ظریف نوشت: «سلام جک. تويیتر حساب کاربران واقعی ایرانی شامل مجری‌های تلویزیونی و دانشجویان را با فرض اینکه بخشی از یک عملیات نفوذ هستند، بست. چطور است به روبات‌های واقعی! در تیرانا (پایتخت کشور آلبانی که مقر استقرار بخشی از اعضای گروهک منافقین است) که برنامه تبلیغی تغییر رژیم در ایران را که از واشنگتن هدایت می‌شود نشخوار می‌کنند، نگاهی بیندازید؟»

واکنش سفیر ایران در انگلیس

سفیر ایران در لندن هم به اين اقدام توييتر واكنش نشان داد و از مسوولان شبکه مجازی تويیتر خواست که به درخواست رسمی وزیر امور خارجه کشورمان در چارچوب وظیفه قانونی خود برای بستن حساب‌های جعلی که به ارسال هشتگ‌های براندازنده علیه ایران می‌پردازند، اقدام کند.

حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در لندن در کانال تلگرامی خود نوشت: زمان کوتاهی پس از آنکه آقای دکتر ظریف به واقعیت تلخ وجود شبکه گسترده تولید و تکثیر تويیت‌های جعلی اشاره کردند، کانال چهار انگلیس و شبکه الجزیره برنامه‌های مستندی پخش کردند که چهره پنهان این واقعیت تلخ را افشا کرد.

وی ادامه داد: بر اساس این گزارش‌هاي مستند، سازمان منافقین به‌عنوان اولویت کار تشکیلاتی خود و با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌های اطلاعاتی که از سوی آمریکا و اسرايیل و به هزینه عربستان در اختیار این سازمان در پایگاه اشرف در آلبانی قرار گرفته است، به هزار و ۵۰۰ عضو خود ماموریت داده که در کاری تمام‌وقت روزانه میلیون‌ها پیام در قالب هشتگ‌های براندازانه با هویت‌های جعلی تولید و در شبکه‌های مجازی تکثیر کنند. با مستند شدن این واقعیت ضمن آنکه از تمامی کاربران فضاهای مجازی انتظار می‌رود در برخورد با هشتگ‌های براندازانه هوشیاری بیشتری به خرج دهند، به‌ویژه از تويیتر نیز درخواست می‌شود که به درخواست رسمی دکتر ظریف در چارچوب وظیفه قانونی خود به بستن این حساب‌های جعلی اقدام کند.

واکنش وزیر ارتباطات

آذری‌جهرمی با بیان اینکه وزارت ارتباطات باید در مجامع و عرصه‌های بین‌الملل ابتکار عمل را در دست داشته باشد، گفت: باید کمیته بین‌الملل در سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه وزارت ارتباطات فعال شود و هماهنگی حضور فعالانه در مجامع بین‌الملل توسط این کمیته‌ها صورت گیرد.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمدجواد آذری‌جهرمی در حاشیه برگزاری شورای فنی این وزارتخانه با اشاره به عضویت ایران در مجامع بین‌المللی چون ‌ITU، WSIS  و UPU و ضرورت حضور فعالانه در این مجامع گفت: وزارت ارتباطات در این مجامع باید با برنامه و راهبرد حضور پیدا کند و ابتکار عمل را در دست داشته باشد تا به اهداف خود در این حوزه برسد.

وی با بیان اینکه در گذشته حضور در مجامع بین‌المللی حوزه ICT بیشتر بر مبنای دفاعیات بنا شده بود، افزود: در فعالیت‌های بین‌المللی نباید همچون ورزش، فناوری تحت تاثیر سیاست قرار گیرد؛ بنابراین از ظرفیت‌های موجود در پیشگیری و محکوم کردن چنین رفتارهایی باید استفاده کرد و در کنار آن راه‌اندازی پیمان‌های منطقه‌ای را به‌صورت جدی باید پیگیری کنیم.

آذری‌جهرمی با اشاره به تک‌قطبی شدن حرکت بازار ارتباطات و فناوری اطلاعات جهان به سوی آمریکا، اظهار کرد: البته بقیه کشورها تلاش‌هایی را آغاز کرده‌اند و ایران نیز می‌تواند با راه‌اندازی ظرفیت‌های دوجانبه و منطقه‌ای از این ظرفیت بهره ببرد که نیاز به حضور فعالانه در این عرصه دارد.

عضو کابینه دولت دوازدهم موضوع تحریم را از دیگر موضوعات مورد اهمیت در حوزه بین‌الملل دانست و تصریح کرد: وزارت ارتباطات در حقوق بین‌الملل ضعف جدی دارد و باید رویکرد جدیدی را در این بخش پیش بگیریم تا در پیگیری حقوقی تحریم‌ها متناسب با آن واکنش نشان دهیم.

وی با اشاره به اینکه یکی از شاخص‌های مد نظرم برای انتخاب مدیرکل امور بین‌الملل وزارت ارتباطات داشتن تجربه در عرصه بین‌الملل بود، خاطرنشان کرد: کمیته بین‌الملل در سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه وزارت ارتباطات باید فعال شود و گذشته از فعالیت‌های عادی تجاری، هماهنگی حضور فعالانه در مجامع بین‌الملل توسط این کمیته‌ها صورت گیرد.

جمع‌بندي

با وجود تاكيد وزير ارتباطات و وزارت خارجه بر محكوميت اقدامات سايبري آمريكا عليه ايران، به نظر مي‌رسد صرف محكوميت و توييت كفايت نمي‌كند و در شرايط فعلي لازم است اقدامات قانوني و رسانه‌اي سلسله‌وار و گسترده‌اي براي رويارويي با اقدامات سايبري آمريكا صورت گيرد.

درواقع امروز موضوع فقط توييتر نيست بلكه بايد مراقب بهانه‌جويي‌هاي دولت آمريكا در اين خصوص باشيم و در نهادهاي بين‌المللي از حقوقمان دفاع كنيم تا مشمول حملات سايبري جديد آنها نشويم.

آنچه در اين مقطع از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، اين است كه اقدامات اعتراضي ايران بايد ابعادي بيش از چند توييت و اظهارنظر داشته باشد و با اقدامي حقوقي همراه شود؛ چراكه شركت‌هاي آمريكايي همچنان پيگير موضوع هستند و با توجه به قدرت رسانه‌اي خود، قابليت جوسازي عليه كشور ما را نيز دارند لذا اقدامات حقوقي بين‌المللي و رسانه‌اي مي‌بايست براي مقابله با اين تهديدات در دستور كار قرار گيرد.