مشکلی قدیمی که کسی شجاعت حرف زدن درباره‌ آن ندارد

اعتراض به افزایش بی‌ضابطه هزینه استاندارد کالاهای کامپیوتری

• 19 مرداد 1398 07:3 ق.ظ
• دانیال رمضانی

بحث استاندارد کالاهای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات و آزمایشگاه‌های ایجاد شده و مورد تایید گمرک یا سازمان استاندارد، ماجرایی قدیمی در کشور دارد. اگر پای درددل واردکنندگان رسمی بنشینید، حرف‌های خواندنی و عجیب در این خصوص کم ندارند.

اما وقتی از آنها می‌خواهید که موضوع را به شکل رسمی و علنی اعلام کنند، با نگرانی از آینده کاری خود پا پس کشیده و حاضر به صحبت نیستند. نکته دیگر آنکه در برخی از آزمایشگاه‌های مورد تایید برای استاندارد، سهامداران این آزمایشگاه‌ها، خود از شرکت‌های مطرح واردکننده اقلام فناورانه هستند و اگرچه خود گاه به مشکلات معترف هستند، اما از آنجا که سود خوبی از سهامداری‌شان می‌برند، آنها هم سکوت را ترجیح می‌دهند.

به همین خاطر برخی از مسیر قاچاق، محصولات و کالاهای خود را وارد می‌کنند، برخی با جعل مدارک مشکلشان را حل می‌کنند، برخی هم با ترفندهایی برای یک نمونه از محصول وارداتی مجوز استاندارد را می‌گیرند اما کالایی با کیفیت غیراستاندارد وارد می‌کنند.

برخی خبر از لزوم پرداخت رشوه برای جلو انداختن نوبت در آزمایشگاه‌ها را می‌دهند و مدعی هستند اگر چنین نکنند، ممکن است مدت‌ها معطل بمانند و رقبای دیگر با اطلاع از محصولی که در حال واردات است، زودتر وارد عمل شوند و با پرداخت‌هایی بازار را در دست بگیرند.

بعضی از فعالان می‌گویند در برخی از این آزمایشگاه‌ها اصلا تجهیزاتی برای کنترل استاندارد فناوری‌های جدیدی که مدت کمی از ظهور آنها می‌گذرد وجود ندارد و این پرسش را مطرح می‌کنند که دقیقا چه چیزی در این آزمایشگاه‌ها کنترل می‌شود؟

برخی هم می‌گویند برای محصولی که استانداردهای اروپا و آمریکا را دارد، در ایران دقیقا چه چیزی فراتر از استانداردهای سختگیرانه آنها وجود دارد؟ البته در این مورد پاسخ داده شده که گاه استانداردهای روي برخی محصولات واقعی نیست، برخی استانداردهای اروپا و آمریکا برای صادرات به کشورهای دیگر اصولا سختگیرانه نیست و به همین علت باید در داخل کنترل لازم و کافی انجام شود.

موضوع هزینه‌های بالا و مبنای تعرفه‌گذاری آزمایشگاه‌های استاندارد در حوزه محصولات فناورانه نیز یکی از آن مسایل قدیمی است که پاسخ شفافی برای آن وجود ندارد. هفته گذشته اما سید مهدی میرمهدی کمجانی، ريیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران که برخلاف بسیاری از فعالان صنفی، اصولا فردی شفاف در حوزه ICT است که سال‌هاست بدون ترس و واهمه مسایل و مشکلات صنفی را مطرح می‌کند، با انتشار نامه‌ای سرگشاده، روی یکی از مشکلات قدیمی در استاندارد کالاهای کامپیوتری و ماشین‌های اداری دست گذاشت و خواستار دریافت توضیحی برای افزایش بی‌رویه و به نوعی بی‌ضابطه تعرفه استاندارد شد.

بر اساس آنچه روابط عمومی اتحادیه فناوران رایانه تهران به رسانه‌ها ارسال کرده، هزینه استاندارد کالاهای کامپیوتری و ماشین‎های اداری نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و این موضوع موجب زیان و اعتراض شدید واردکنندگان رسمی این کالاها به کشور شده است. در همین خصوص رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران در نامه‎ای صریح و سرگشاده به ریاست سازمان ملی استاندارد ایران، خواستار اعلام مبنا و مصوبه افزایش شدید هزینه استاندارد شد.

متن نامه سرگشاده رییس اتحادیه خطاب به نیره فیروزبخت رییس سازمان ملی استاندارد ایران به این شرح است:

«احتراما، به اطلاع می‌رساند که کلیه کالاهای تولید شده در کشورهای مختلف حتما باید استاندارد را رعایت کنند و بر اساس آن مجوزهای لازم برای صادرات را دریافت کنند. در همین حال واردکنندگان کالاهای سرمایه‏ای مجاز به خرید کالاهای بدون استاندارد نیستند و حتما یک بازرگان بایستی کالای باکیفیت و استاندارد وارد کشور کند.

طبق قانون جمهوری اسلامی نیز واردکنندگان باید کالای با کیفیت و استاندارد وارد کشور کنند، اما با این وجود هنگام ورود کالای باکیفیت و دارای استانداردهای جهانی به گمرکات کشور، واردکننده باید با ارسال نمونه کالا به سازمان استاندارد مجوز دریافت کند که این استاندارد شامل هزینه‌های بسیاری است و در مواردی واردکننده زمان زیادی برای دریافت استاندارد معطل می‎ماند.

درست است که آنچه در کشور تبدیل به قانون می‎شود لازم‌الاجراست و باید به قانون احترام گذاشت، اما متاسفانه استاندارد برای واردکنندگان کالا به ایران تبدیل به چالش بزرگی شده است. زیرا در خصوص دریافت هزینه‎ها هیچ‌گونه مصوبه قانونی وجود ندارد و سازمان استاندارد طبق ضوابط خود پول را دریافت می‎کند و واردکننده کلیه این هزینه‌ها را جمع‌بندی و در نهایت از مصرف‌کنندگان دریافت می‌کند. مصرف‌کننده‏ای که حرف او را هیچ مسوولی نمی‎شنود.

ریاست محترم؛ سال 1397 برای واردات یک دستگاه پرینتر چندکاره به کشور با وجود استانداردهای اروپایی مبلغی حدود یک میلیون و 800 هزار تومان هزینه استاندارد از واردکننده دریافت می‎شد و گاه آنقدر زمان می‌برد که این دستگاه پس از خروج از استاندارد قابل استفاده نبود.

ولی با توجه به تحریم کشور و فرمایش مقام معظم رهبری در مورد رحم کردن به یکدیگر، اجحاف نکردن در حق مردم و کمک به کاهش قیمت‎ها، **متاسفانه سازمان استاندارد به‌جای کمک به واردکنندگان، هزینه استاندارد یک دستگاه پرینتر که در سال 97 یک میلیون و 800 هزار تومان بود را اکنون به 5 میلیون و 800 هزار تومان افزایش داده است** و در یک کانتینر 40 فوت حدود هشت دستگاه برای استاندارد برده می‎شود. برای اتحادیه فناوران رایانه سوال است که **طبق کدام قانون، هزینه استاندارد چندین برابر شده است؟**

چرا بابت یک کانتینر 40 فوت واردکننده باید حدود 40 میلیون تومان به سازمان استاندارد هزینه پرداخت کند؟

آیا استاندارد دستگاه فرق کرده است؟ چرا باید برای دستگاهی که در سال 97 یک میلیون و 800 هزار تومان بابت استاندارد آن پرداخت می‎شد، اکنون حدود 6 میلیون هزینه استاندارد پرداخت شود؟ **آیا استاندارد برای جیب خود نقشه کشیده است یا می‎خواهد مردم را به نظام بدبین کند؟ ** چرا در زمانی که رهبر انقلاب و مسوولان نظام صحبت از کاهش قیمت‎ها و افزایش قدرت خرید مردم می‎کنند، سازمان استاندارد هزینه‌ها را این گونه افزایش می‎دهد؟ آیا سازمان استاندارد با این اقدام می‎خواهد حمایت خود را از مصرف‌کنندگان اعلام کند!

از ریاست محترم سازمان استاندارد درخواست می‎شود، ضمن تشریح برنامه سازمان به صورت کتبی اعلام کند که دلیل این افزایش قیمت چه بوده و طبق چه مصوبه‎ای دریافت می‎شود.

پیشاپیش از بذل توجه آن ریاست محترم تقدیر و تشکر می‌کنم.»