اجرای نسخه الکترونیکی تا پایان 98 یا 1403؟

• 12 بهمن 1398 07:7 ق.ظ
• مهراد کریمی

از سال 94 قرار بود نسخه‌نویسی الکترونیکي به عنوان یکی از زیرساخت‌های طرح پزشک خانواده و بخشی از پرونده الکترونیک سلامت اجرا شود تا از این طریق دفترچه‌های بیمه کاغذی از چرخه سلامت خارج شوند.

این طرح قطعا فواید زیادی دارد و همان‌طور که پیداست با توجه به وسعت کار و مراکز درمانی و دارویی بسیار کلان و پرهزینه است. اما اینکه طرح مذکور تا چه حد دچار انحراف، شعارزدگی و در نهایت با کندی و توقف یا اجرای ناقص و نمایشی مواجه شود، بحثی است که باید مراقب آن بود.

وعده تکمیل پروژه نسخه الکترونیکی تا پایان آذر

11 آبان سال جاری وزیر بهداشت وعده داد که تا پایان سال طرح الکترونیکی شدن نسخ به اتمام برسد؛ وی مشخصا گفت: انجام نسخه‌نویسی الکترونیکي ممکن است حداقل تا سه ماهه پایانی سال تکمیل شده و بتوانیم از این طرح بهره‌برداری کنیم.

وزیر بهداشت در آن مقطع در خصوص جزییات پیشرفت طرح نیز گفت: نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیکی در دو بخش قابل تعریف است. در زمینه نسخه‌نویسی الکترونیکی هم در حال همکاری با سازمان نظام پزشکی و سازمان‌های بیمه‌گر و بخش خصوصی هستیم تا این کار نیز اجرایی شود.

وزیر بهداشت درباره استقبال سازمان نظام پزشکی و پزشکان از نسخه‌نویسی الکترونیکی هم گفت: استقبال سازمان نظام پزشکی و پزشکان از طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی مناسب است و تشویق‌ها و انگیزه‌هایی در زمینه پرداختی‌ها در نظر گرفتیم تا بتوانیم این کار را سریع‌تر به نتیجه برسانیم.

جالب آنکه پیش از این علی‌اصغر انصاری، معاون مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت درباره طرح نسخه‌پیچی الکترونیکی در داروخانه‌ها گفته بود: گواهی نرم‌افزارهای داروخانه‌ها تا ابتدای پاییز ارزیابی و صادر می‌شود و تمام داروخانه‌های کشور تا آبان ماه باید به سامانه‌های جدید ارتقا پیدا کنند تا امکان تبادل اطلاعات با پرونده الکترونیکي سلامت را داشته باشند؛ اتفاقی که البته همچنان رخ نداده است.

وعده بی‌سرانجام تخصیص وام برای طرح نسخه الکترونیکی

11 آذرماه یک مقام وزارت بهداشت خبر از تخصیص وام برای تجهیز مراکز درمانی و دارویی به تجهیزات اجرای نسخه الکترونیکی داد.

در آن مقطع طاهر موهبتی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت گفت: بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده قرار بود که در ۳۰ درصد از شهر‌های کشور نسخه‌نویسی الکترونیکی اجرایی شود که اکنون نسخه‌نویسی الکترونیکی در ۲۳۵ شهرستان عملیاتی شده است و فعلا در شهرستان جدیدی این طرح توسعه نخواهد داشت.

وی افزود: این قول را به ما داده بودند که تا پایان سال تمام زیرساخت‌های لازم در زمینه نسخه‌نویسی الکترونیکی در شهرستان‌های کشور فراهم شود و استفاده ارایه‌دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی از امکاناتی مانند نسخه‌نویسی الکترونیکی، شرایط خودش را می‌طلبد. در راه اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی طبیعتا مقاومت‌هایی وجود دارد، اما ایران در زمینه رشد اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی نسبت به سایر کشور‌ها بسیار بهتر عمل کرده است.

 مدیرعامل سازمان بیمه سلامت افزود: یکی از طرح‌های ما این است که تعداد داروخانه‌های بیشتری به نسخه‌نویسی الکترونیکی متصل شوند. با پیشرفت کار نواقص طرح مشخص و نیاز‌های جدیدی ایجاد می‌شود. طی چند ماه آینده باید اشکالات لازم را رفع کنیم، زیرا این گونه مسایل ارایه‌دهنده خدمت را خسته می‌کند. برای اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی ما مشوق‌های لازم را برای ارایه‌دهندگان خدمات در نظر گرفته‌ایم و کسانی که از این طرح استفاده کنند اسنادشان در پایان ماه پرداخت می‌شود تا مشمول بدهی‌های ما نشوند.

الکترونیکی شدن نسخ تا 1403

کمی بعد از اظهارات مطرح شده اما یک مقام سازمان نظام پزشکی از زمان پنج ساله برای اجرای این طرح خبر داد تا به‌طور کلی وضعیت انجام کار در خصوص این طرح مهم در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد.

معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی در این خصوص گفت: تکمیل نسخه‌نویسی الکترونیکي زمانبر بوده و تکمیل آن نیازمند کاری حداقل پنج ساله است.

معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه از طرفی ما در حوزه‌های مختلف در حال آماده کردن زیرساخت‌ها برای اجرای کامل نسخه‌نویسی الکترونیکی هستیم، گفت: در سطوح مختلفی که نسخه‌نویسی الکترونیکی باید انجام شود، نیازمند یک هم‌آوایی در عرصه‌های مختلف برای پزشکان و بیماران هستیم؛ به‌طوری که راه بیماران برای ارایه هویت و استحقاق‌سنجی‌شان مشخص شود و پزشکانی هم که صلاحیت ارایه خدمت دارند، مشخص شوند. بر همین اساس بیمه‌ها برای استحقاق‌سنجی بیماران، سامانه‌های الکترونیکي را آماده کرده‌اند و در اختیار گذاشتند و سازمان نظام پزشکی هم سامانه‌های مربوط به ارایه‌کنندگان خدمت را طراحی کرده و در اختیار گذاشته است و به این ترتیب تقریبا زیرساخت‌ها آماده است و به تدریج پیش می‌رویم.

این مقام مسوول با بیان اینکه نسخه‌نویسی الکترونیکي نیازمند داشتن دفترچه بیمه الکترونیکي است، گفت: بر همین اساس هم بیمه‌ها سامانه‌هایی مانند استحقاق‌سنجی الکترونیکي و … را راه‌اندازی کرده‌اند. به‌طوری که با ارايه کد ملی فرد، مشخص می‌شود که فرد تحت پوشش کدام بیمه قرار دارد، بیمه‌اش چقدر اعتبار دارد و چه خدماتی را می‌تواند دریافت کند. شناسایی فرد هم از طریق کارت ملی انجام می‌شود. این طرح در مراکز ملکی تامین اجتماعی و بخش‌هایی از بیمه سلامت در حال انجام است. همچنین در برخی بخش‌های ۱۵ استان کشور هم کار نسخه‌نویسی الکترونیکي به صورت پایلوت آغاز شده است.

وی تاکید کرد: امیدواریم تا پایان سال به جایگاه خوبی در این حوزه دست یابیم، اما باید توجه کرد که تکمیل نسخه‌نویسی الکترونیکي زمانبر است، شاید برخی فرایندهای آن تا پایان سال جاری اجرا شود، اما تکمیل آن نیازمند کاری حداقل پنج ساله است که امیدواریم بتوانیم این اقدام را انجام دهیم. الکترونیکی بودن نسخ، از تجویز و تحویل دارو را دربرمی‌گیرد که همان نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیکي است.

در نهایت اینکه با نگاهی کلی به سیر وعده‌های مطرح شده در خصوص الکترونیکی شدن نسخ روشن است که با وجود تمام این وعده‌ها، تا این لحظه شرایط و زیرساخت‌های لازم در داروخانه‌ها و سایر مراکز درمانی کشور به شکل کامل پیاده نشده است و راه طولانی تا اجرای عملی طرح الکترونیکی شدن نسخ وجود دارد.

شاید در چنین وضعیتی بهتر باشد که مسوولان وزارت بهداشت به جای مطرح کردن وعده‌های بی‌نتیجه، از سویی تمرکز خود را بر اجرای عملی این طرح بگذارند و از سوی دیگر پیش از مطرح کردن هر وعده‌ای امکان‌سنجی صحیحی در خصوص امکان انجام آن داشته باشند، زيرا تداوم شرایط فعلی نتیجه‌ای به جز بدقولی، شعاردادن، زیرسوال رفتن کارشناسی‌ها و بی‌اعتمادی مردم را در پی نخواهد داشت.