مروری بر جایگاه شركت‌های PSP‌ در بازار پرداخت الكترونیكی

• 10 تیر 1396 07:4 ق.ظ

براساس آمار اردیبهشت ماه منتشر شده توسط شاپرك، شرکت به‌پرداخت ملت در اردیبهشت‌ماه سال جاری موفق شد بیشترین سهم بازار از نظر تعداد و مبلغ تراکنش‌ها را به خود اختصاص دهد.

در حال حاضر ۱۲ شرکت خدمات پرداخت یا PSP با مجوز بانک مرکزی در حال ارایه خدمت به مشتریان شبکه بانکی هستند.  هر یک از این شرکت‌ها با توجه به گستره فعالیت، سهمی از بازار تراکنش‌ها را به خود اختصاص می‌دهد که بررسی این آمار می‌تواند بیانگر نوع و گستردگی خدمت ارایه‌شده از سوی شرکت PSP باشد.

بر اساس آخرین گزارش شاپرک، در اردیبهشت ماه سال جاری، مجموعاً یک میلیارد و دویست و هشتاد و چهار میلیون تراکنش به ارزش یک بیلیارد و سیصد و بیست و هشت هزار میلیارد ریال در سراسر کشور روی ابزارهای پرداخت انجام شده که نسبت به فروردین ماه (یک میلیارد و صد و شانزده میلیون تراکنش به ارزش یک بیلیارد ریال)، 15.05 درصد (تعداد) و 32 درصد (مبلغ) رشد داشته است.

همچنین در مقایسه با 940 میلیون تراکنش با مبلغ 994 هزار میلیارد که در اردیبهشت ماه سال 95 گزارش شده، به ترتیب رشد 36/6 درصدی (تعداد) و 33.61 درصدی (مبلغ) تجربه کرده است.

براساس آخرین آمار شاپرک(شبکه الکترونیک پرداخت کارتی) شرکت به‌پرداخت ملت با سهم 22.58 درصد از کل تراکنش‌ها، بیشترین تعداد تراکنش‌های پرداخت (290 میلیون تراکنش) را در اختیار دارد که در مقایسه با ماه گذشته (255 میلیون تراکنش)، 13.54 درصد و در مقایسه با اردیبهشت ماه 95 (233 میلیون تراکنش)، 24.32 درصد رشد داشته است.

همچنین شرکت به‌پرداخت ملت با 408 هزار میلیارد ریال، بیشترین سهم از تعداد کل مبلغ تراکنش‌ها را با 30.69 درصد دارا بوده است. در مقایسه با ماه گذشته و مدت مشابه در سال گذشته به ترتیب رشد 30.23 و 19.2 درصدی را تجربه کرده است (ارزش تراکنش‌ها در فرودین ماه 96، 313 هزار میلیارد ریال و در اردیبهشت ماه 95، 342 هزار میلیارد ریال گزارش شده است).

اختلاف 16.23 درصدی بین دو شرکت نخست بازار، نشان داد که شرکت به‌پرداخت ملت نقش برجسته‌ای در میزان ارزش ریالی تراکنش‌های پرداخت داشته است.

مقایسه آمار اردیبهشت ماه نسبت به ماه گذشته، حکایت از آن دارد که نوسان قابل ملاحظه‌ای نه تنها در سهم تعدادی شرکت‌ها، بلکه در سهم بازار مبلغی آنها نیز صورت نپذیرفته است و با وجود کاهش و افزایش اندکی در سهم بازار برخی از شرکت‌ها، در رتبه‌بندی آنها نسبت به ماه گذشته تغییری مشاهده نمی‌شود. همچنین اختلاف سهم مبلغی ۱۶ درصدی بین دو شرکت نخست بازار، نقش شرکت به‌پرداخت ملت را در میزان ارزش ریالی تراکنش‌های پرداخت کارت به روشنی نمایان می‌سازد. نکته دیگر اینکه در برخی از شرکت‌ها اختلاف بین سهم تعدادی و ملبغی آنها بسیار قابل توجه است.

از سویی دیگر اگر سهم هر یک از شرکت‌ها از تعداد تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی، ابزار پذیرش اینترنتی و ابزار پذیرش موبایلی را به طور مجزا مورد بررسی قرار دهیم متوجه می‌شویم که شرکت به‌پرداخت ملت پیشتازی خود را با تکیه بر کارتخوان‌های فروشگاهی به دست آورده است و با ۲۵.۱۰ درصد سهم بازار در رتبه نخست این جدول قرار دارد. در بخش ابزار پذیرش اینترنتی نیز شرکت‌های تجارت الکترونیک پارسیان و پرداخت الکترونیک سامان در رتبه‌های نخست و دوم قرار دارند و به‌پرداخت ملت سوم است.

گام‌های كوچك اما رو به جلوی پككو

اما بیشترین اختلاف بین سهم تعدادی تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی در ماه اردیبهشت ۹۶ نسبت به فروردین ماه در شرکت تجارت الکترونیک پارسیان گزارش شده است. سهم تراکنش‌های مذکور در این شرکت با رقم ناچیز ۰.۲۵  درصدی، افزایش روبه‌رو شده است.

در روندی همسو، سهم تراکنش‌های اینترنتی این شرکت نیز اختلاف مثبت قابل ملاحظه‌ای معادل با ۵.۳۹ درصد را نشان می‌دهد و بدین ترتیب در اردیبهشت ماه کل تراکنش‌های شرکت تجارت الکترونیک پارسیان رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است.

آسان پرداخت پیشتاز بلامنازع پرداخت موبایلی

در بخش تراکنش‌های موبایلی نیز همچون ماه‌های گذشته شرکت آسان پرداخت پرشین با ۳۶.۶۸ درصد در صدر جدول قرار دارد اما سهم این شرکت نسبت به فروردین ماه با ۲.۹۵ درصد ریزش همراه بوده است. این امر سبب شده اختلاف سهم بازار تراکنش‌های موبایلی بین دو شرکت نخست بازار کاهش یابد.

در اردیبهشت ماه همچنان بیشترین سهم مبلغی تراکنش‌ها در دو ابزار کارتخوان فروشگاهی با ۲۸.۸۶ درصد و ابزارهای اینترنتی با ۵۵.۷۰ درصد متعلق به شرکت به‌پرداخت ملت بوده است و شرکت آسان‌پرداخت پرشین نیز با ۳۹.۹۱ درصد انحصار بازار مبلغی تراکنش‌های ابزار پذیرش موبایلی را در دست دارد.­­­

همچنین بیشترین اختلاف بین سهم مبلغی تراکنش‌های دو ماه اردیبهشت ۹۶ و ماه گذشته آن در ابزار کارتخوان فروشگاهی با رقمی برابر با ۰.۵۰ درصد کاهش به شرکت آسان‌پرداخت پرشین تعلق داشته است.

در اردیبهشت ماه دو شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و فن‌آوا کارت با افزایش بیش از یک درصد در تراکنش‌های اینترنتی و آسان‌پرداخت پرشین و پرداخت الکترونیک سامان در تراکنش‌های موبایلی با کاهش بیش از دو درصد روبه‌رو شده‌اند.

لازم به توضیح است تغییرات سهم مبلغی تراکنش‌های شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات پرداخت در مقایسه با سهم تعدادی لزوما همسو نبوده و حتی میزان آنها نیز هم‌اندازه نیست.

نتایج بررسی‌های این بخش حاکی از آن است که شرکت الکترونیک کارت دماوند همچنان کمترین سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌ها را در بین شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات پرداخت داشته و سهم آن از بازار ابزارهای پذیرش بسیار ناچیز است.