با غیبت غیرقانونی 446 دستگاه انجام شد!

راه‌اندازی سامانه دسترسی به اطلاعات 34 دستگاه

• 24 تیر 1396 07:6 ق.ظ

سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات سرانجام پس از سال‌ها انتظار روز شنبه هفته گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات رونمایی شد.‌
قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات سال 88 تصویب شده بود و تاکنون با وجود الزام قانون و ابلاغ آیین‌نامه آن راه‌اندازی سامانه به تعویق افتاده بود.‌
در این سامانه مردم می‌توانند پرسش‌های خود را از نهادهای مختلف پرسیده و همچنین درخواست خود برای دریافت اسناد دولتی را ارسال کنند و درمقابل نهادهای دولتی نیز 10 روز فرصت پاسخگویی دارند.‌ با این وجود تاکنون تنها 34 دستگاه از مجموع 480 دستگاهی که طبق قانون باید در این سامانه عضو شوند به سامانه متصل شده‌اند.
نکته دیگر در خصوص این افتتاحیه این است که با توجه به اظهارنظرهای وزیر ارتباطات در حاشیه مراسم نباید انتظار داشت دستگاه‌های حاضر در این سامانه نیز چندان خود را ملزم به رعایت زمان 10 روزه پاسخگویی بدانند؛ چراکه وزیر ارتباطات معتقد است نباید برای پاسخگویی به نهادهایی که مورد پرسش قرار گرفته‌اند فشار آورد؛ زیرا در شرایطی که خیلی از نهادها حتی در سامانه عضو هم نشده‌اند، برخورد با نهادهای عضو باید حمایتی باشد تا دیگران هم برای ثبت در سامانه تشویق شوند.‌
در حال حضر در 140 کشور جهان قانون دسترسی آزاد به اطلاعات وجود دارد و 90 کشور جهان نیز در حال اجرای قوانین مشابهی در این زمینه هستند.‌
برگزاری مراسم با تاخیری 35 دقیقه‌ای
درحالی‌که زمان برگزاری مراسم رونمایی از سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات 10 و 45 دقیقه اعلام شده بود، اما این مراسم با 35 دقیقه تاخیر شروع شد تا خبرنگاران، سخنگوی وزارت خارجه و برخی مقام‌های حاضر در جلسه با تاخیری تامل‌برانگیز شاهد این رخداد خبری باشد.‌ آن‌طور که در این مراسم عنوان شد، دلیل این تاخیر، جلسه رییس‌جمهور با وزرا بوده است.‌
مسوولان برگزاری در این مراسم اعلام کردند که سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات پس از طی یک دوره آزمایشی 45 روزه به‌اجرا گذاشته شده است.
در ابتدای این جلسه، معاون امور مطبوعاتی وزیر ارشاد و دبیر کمیسیون دسترسی به اطلاعات، سخنرانی کرد و با ذکر اینکه ایجاد این سامانه توسط سازمان فناوری اطلاعات پیگیری شده، گفت: بررسی‌های تطبیقی با سایت‌های مشابه کشورهای دیگر صورت گرفته و ما باید همچنان در فاز آزمایشی باشیم تا اشکالات رفع شود.‌
انتظامی هم به سبک مسوولان دولتی، طعنه‌ای به دولت قبل زد و مدعی شد: این سامانه از بروز فساد جلوگیری می‌کند و راه مبارزه با فساد شفاف‌سازی است و با «بگم؟ بگم؟» شفاف‌سازی صورت نمی‌گیرد.‌ وی همچنین ابراز امیدواری کرد روزی برسد که دستگاه‌ها اطلاعات را پیش‌دستانه منتشر کنند و نیازی به ثبت درخواست توسط مردم نباشد.‌
محدودیت‌ها برای انتشار اطلاعات
وزیر ارتباطات نیز در این جلسه در جایگاه سخنران قرار گرفت و گفت: محدودیت‌هایی از جمله منافع ملی، امنیت ملی و نظم عمومی، حریم خصوصی افراد و اطلاعاتی که در مسیر تصمیم‌گیری‌های مهم موثر است برای انتشار اطلاعات در نظر گرفته شده و اطلاعاتی که شامل این محدودیت‌ها شوند، منتشر نمی‌شوند.‌
اگرچه طبق اظهار نظرهای صورت‌گرفته در این مراسم در عمل هیچ اهرم فشاری برای الزام دستگاه‌ها به ثبت‌نام در این سامانه و در اختیارگذاشتن اطلاعات دیده نشده اما واعظی امیدوار است که با فرهنگ‌سازی و آموزش، دستگاه‌ها مقاومت نکنند و البته مردم نیز آموزش ببینند که چه اطلاعاتی را درخواست کرده و چگونه از آن استفاده کنند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم به ارایه نظرات خود پرداخت و خاطرنشان ساخت كه قانون دسترسی آزاد به اطلاعات محدود به قوه مجریه نیست و قوه قضاییه و سایر قوا را نیز شامل می‌شود.‌
در انتهای این مراسم نیز وزیر ارتباطات و وزیر فرهنگ با بالا و پایین کردن بخش‌هایی از سامانه در رایانه‌ای که در محل برگزاری مراسم قرار داده شده بود، رسما سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات را افتتاح کردند.‌
بر اساس یک عرف، پس از افتتاحیه‌ها معمولا طرح‌ها در نوعی سکون قرار گرفته و کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد. این در حالی است که سامانه مذکور با غیبت 446 دستگاه و حضور نیمه‌فعال 34 دستگاه راه‌اندازی شده و به‌عبارت دیگر تا افتتاح و کارایی واقعی فاصله‌ای طولانی دارد و این سامانه را نمی‌توان تمام‌شده انگاشت.