چهار سال پس از صدور مجوز تولید نوت‌بوک از سوی مسوولان وزارت صنعت به یک شرکت، تعرفه این کالا در دو مقطع از پنج درصد به 10 درصد و سپس به 15 درصد افزایش یافت. این موضوع چهار سال پیگیری سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و اتحادیه فناوران رایانه تهران را از مسوولان این وزارتخانه به دنبال داشت که در نهایت با ارسال نامه‌ای از سوی وزیر ارتباطات و موافقت شرکت دارای مجوز تولید، حالا کمیسیون ماده یک وزارت صنعت موافقت خود با بازگشت و کاهش تعرفه واردات نوت‌بوک به چهار سال قبل را اعلام کرده است.
به همین منظور سیامک غنیمی‌فرد، حمید توسلی، احسان بیات، احمد علیپور، علیرضا پورنقشبند و علی رشیدی به نمایندگی از کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران هفته قبل در نشستی خبری به تشریح جزییات بیشتر از این تصمیم و پیگیری‌های چهار سال گذشته پرداختند.
اتحادصنفی جواب داد
سیامک غنیمی‌فرد عضو هیات مدیره و کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران، کاهش تعرفه گمرکی نوت‌بوک از 15درصد به پنج درصد را یکی از دستاوردهای اتحاد صنفی در دور جدید فعالیت هیات مدیره سازمان خواند و گفت: **علی‌رغم اینکه تولید داخلی با مفهوم انبوه برای نوت‌بوک در کشور وجود نداشت، تعرفه 15درصدی آن باعث شد طی چهار سال گذشته واردات قانونی لپ‌تاپ با کاهش چشمگیری مواجه شود و درمقابل واردات غیرقانونی رو به افزایش گذاشت. **
به گفته غنیمی‌فرد، برای اجرایی شدن کاهش تعرفه، نیاز است هیات وزیران هم این مصوبه را تصویب و به گمرکات کشور ابلاغ کند.
لپ‌تاپ حوزه گیم یک درصد سهم دارد
حمید توسلی، عضو هیات مدیره و کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران نیز در این نشست گفت: به موازات توافق با تولیدکننده نوت‌بوک و مذاکرات با اتحادیه فناوران رایانه تهران، مکاتبات سازمان نظام صنفی رایانه‌ای همراه با گزارش‌های کارشناسی و آماری از وضعیت بازار این کالا با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات آغاز شد که خوشبختانه با مساعدت شخص وزیرICT ، موضوع به وزارت صنعت، معدن و تجارت منتقل شد و در نهایت کمیسیون ماده یک با کاهش تعرفه گمرکی نوت‌بوک موافقت کرد.
توسلی به تاریخچه تعرفه لپ‌تاپ در کشور اشاره کرد و گفت: سال 92 تعرفه لپ‌تاپ از چهار درصد به 10درصد و سال بعد به 15 درصد افزایش یافت. چهار سال این تعرفه گمرکی ادامه داشت و خواسته صنف این بود که تعرفه کاهش یابد. بر همین اساس از سال گذشته گزارش‌های کارشناسی و میدانی از وضعیت بازار نوت‌بوک و گمرکات کشور تهیه و به کمیسیون ماده یک و وزارت صنعت، معدن و تجارت ارايه کردیم.
به گفته توسلی، لپ‌تاپ کالای مصرفی خانوارهای ایرانی است و مخاطبان اصلی آن دانش‌آموزان و دانشجویان هستند؛ بنابراین بسیار اهمیت دارد که این کالا با قیمت پایین به دست مصرف‌کنندگان برسد.
وی با اشاره به خروج بسیاری از شرکت‌های سخت‌افزاری از بازار نوت‌بوک کشور طی چهار سال گذشته تاکید کرد: علی‌رغم تقاضا برای خرید لپ‌تاپ در کشور، بسیاری از شرکت‌های بزرگ و قانونی فعال در حوزه نوت‌بوک به دلیل عدم توانایی رقابت با واردکنندگان غیررسمی، از این بازار خارج شدند.
توسلی در این رابطه ادامه داد: افزایش تعرفه نوت‌بوک برای حمایت از تولید داخلی نه تنها باعث تامین نیاز این کالا در کشور نشد بلکه به دلیل افزایش قیمت، عملا تقاضای نوت‌بوک را از سبد کالای خانواده‌ها کاهش داد.
**وی با بیان این که زمانی در دنیا 12 تولیدکننده لپ‌تاپ بود اما اکنون تنها پنج برند اقدام به تولید می‌کنند، گفت: برند دارای مجوز تولید در ایران، تنها لپ‌تاپ‌های حوزه گیمینگ را تولید می‌کند و سهم این لپ‌تاپ‌ها از بازار تنها یک درصد است.**
توسلی گفت: حجم مصرفی ماهیانه لپ‌تاپ در کشور زمانی به 150 هزار دستگاه نیز رسید اما اکنون به واسطه رشد گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها این رقم در حدود 35 تا 40 هزار لپ‌تاپ است. او از اصحاب رسانه خواست تا همراه با صنف، اجرای کاهش تعرفه گمرکی لپ‌تاپ را دنبال کنند تا بخش خصوصی به نتیجه مطلوب در این رابطه برسد.
قیمت نوت‌بوک کاهش نمی‌یابد
در بخش دیگری از این نشست، اعضای کمیسیون سخت‌افزار در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر کاهش قیمت نوت‌بوک در اثر کاهش تعرفه تاکید کردند که کاهش تعرفه گمرکی به تنهایی نمی‌تواند منجر به کاهش قیمت نوت‌بوک شود و تغییر قیمت این کالا به عوامل مختلفی همچون نوسان قیمت ارز وابسته است.
احسان بیات، عضو هیات مدیره و کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران در این رابطه گفت: فرایند بروکراتیک گمرک از ورود کالا تا ترخیص و فرایندهایی مانند سنجش استاندارد نوت‌بوک در مراحل مختلف روی افزایش هزینه‌های نهایی عرضه لپ‌تاپ تاثیر فراوانی دارد. این موضوع باعث می‌شود بسیاری از واردکنندگان قانونی برای جلوگیری از خواب کالاها در صف چند ماهه ترخیص گمرک و کاهش هزینه‌های آن، به واردات قاچاق روی بیاورند.
بیات افزود: بنابراین کاهش تعرفه گمرک به تنهایی نمی‌تواند قیمت نوت‌بوک را کاهش دهد؛ با توجه به افزایش قیمت دلار بعید به نظر می‌رسد که نوت‌بوک ارزان‌تر شود.
همچنین غنیمی‌فرد، عضو هیات مدیره سازمان نصر تهران در خصوص آثار کاهش تعرفه گمرکی نوت‌بوک توضیح داد: قطعا تغییر تعرفه زمان‌بر خواهد بود؛ درصورت تداوم ثبات تعرفه گمرکی، قیمت‌ها ثابت خواهند شد و در واقع کیفیت و خدمات لازم کالایی مانند نوت‌بوک به مصرف‌کنندگان بهتر از گذشته ارایه می‌شود.
سازمان نصر نقشی در صدور مجوز تولید ندارد
**اعضای کمیسیون در خصوص اینکه آنطور که شرکت دارای مجوز تولید نوت‌بوک اعلام کرده، اگر موافقت این شرکت و نامه آنها به وزارت صنعت انجام نمی‌شد، آیا تعرفه واردات نوت‌بوک به گذشته باز می‌گشت یا نه؟ با ذکر یک لطیفه، پاسخ شفافی ندادند و مجموع پیگیری‌های 4 سال گذشته سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، اتحادیه فناوران تهران و نامه شرکت دارای مجوز تولید را عامل بازگشت تعرفه‌ها اعلام کردند. **
احمد علیپور، عضو کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران در پاسخ به پرسش عصر ارتباط مبنی بر اینکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به عنوان بزرگترین نهاد در این حوزه اصولا هیچ نقشی اعم از اجرایی یا حتی مشورتی در صدور مجوز به متقاضیان تولید در عرصه رایانه دارد یا نه؟ گفت: سازمان نقشی در صدور مجوزهای تولید محصولات IT ندارد و نباید هم داشته باشد. در کشوری که با یک طرح توجیهی می‌توان یک کارشناس دولتی را قانع کرد، مهمترین کار وجود رویکرد و اتحاد صنفی است تا به موقع در مقابل کسانی که در مخالفت با منافع صنف وارد عمل می‌شوند، اقدامات لازم را به عمل آورد.
وی ادامه داد: اگر از ابتدا روی این موضوع اتفاق نظر صنفی وجود داشته باشد و برخورد جدی صورت گیرد، کسانی که قصد تولید دارند نمی‌توانند به شکل غیرشفاف وارد عمل شوند. این رویکرد جدید سازمان است و ما در کمیسیون سخت‌افزار سازمان راه‌کارهای متعددی را در دستور کار داریم و با کمک رسانه‌ها باید صحت متقاضیان تولید بررسی و شمرده شود.
**علیپور در پاسخ به سوال دیگر هفته‌نامه عصر ارتباط مبنی بر اینکه با این تفاسیر حتی همین امروز یک متقاضی تولید در حوزه IT می‌تواند به راحتی مجوز تولید از وزارت صنعت دریافت کرده و اقدام به تغییر تعرفه واردات کند و سازمان هم هیچ اطلاعی پیدا نکند، این موضوع را تایید کرد.**
او با اشاره به مشکلات فراوان شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ادامه فعالیت گفت: طولانی شدن فرایند ترخیص در واردات قانونی یکی از معضلات فعالان این حوزه محسوب می‌شود که کماکان ادامه دارد این در حالی است که فرایند واردات غیر رسمی در کشور تنها ممکن است یک هفته طول بکشد.
علیپور با تاکید بر لزوم آگاهی و شفافیت بیشتر در نگاه اصناف ادامه داد: **با توجه به پیچیدگی مسایل اقتصادی در کشور در صنف باید شفاف‌تر برخورد کنیم؛ هر نوع ادعای تولید در عرصه رایانه کشور باید با نگاه پرسش‌گر رسانه‌ها و صنف ارزیابی شود.**
کمک از وزیر ارتباطات برای تسریع کار بود
اعضای کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر تهران در پاسخ به پرسش عصر ارتباط در خصوص چرایی پیگیری موضوع کاهش تعرفه واردات نوت‌بوک از طریق وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفتند: ما در سال‌های گذشته نیز از کمیسیون ماده یک وزارت صنعت موضوع را پیگیری کردیم. از سوی دیگر چون عمده تصمیمات این کمیسیون در بهمن و اسفندماه است و با کمبود وقت مواجه بودیم، به همین منظور از وزیر ارتباطات کمک گرفتیم تا موضوع در سطح بالاتر و سریع‌تری پیگیری شود که ایشان نیز درخواست ما را به وزیر محترم صنعت و کمیسیون ماده یک منعکس کردند.
احمد علیپور نیز با بیان این که ما از ابتدا اشتباه کردیم که از مقوله تولید فاصله گرفتیم، گفت: **ما ارتباط درستی در سال‌های گذشته با وزارت صنعت برقرار نکرده‌ایم و این روابط باید تشکیلاتی و نه بر اساس تعاملات مقطعی با وزیر ارتباطات باشد.**
مستنداتی که قرار است ارایه شود
در بخش دیگری از این نشست اعضای کمیسیون سخت‌افزار در پاسخ به پرسش دیگر عصرارتباط در خصوص ارایه مستندات و حجم مکاتبات و اسامی اعضای کمیسیون ماده یک که مورد خطاب پیگیری‌های 4 سال گذشته این سازمان بودند، خودداری کرده و به وجود گزارشی جامع از هزینه‌ها و نتایج ناشی از افزایش تعرفه لپ‌تاپ و تبعات این تصمیم اعم از افزایش حجم قاچاق و کاهش درآمدهای دولت پرداختند که توسط این سازمان تهیه شده است.
**در این جلسه همچنین اعلام شد که گزارش جامع هزینه‌ها و نتایج ناشی از 4 سال افزایش تعرفه لپ‌تاپ آماده ارایه است و مقرر شد بعد از پایان نشست مذکور در اختیار رسانه‌ها نیز قرار گیرد که تا لحظه تنظیم متن حاضر، گزارش مذکور ارایه نشد.**
اهداف کمیسیون سخت افزار تشریح شد
احسان بیات، در این نشست ضمن ابراز امیدواری از فعالیت مجدد این کمیسیون در دوره جدید گفت: کمیسیون برای فعالیت خود برنامه‌ها و اهداف مشخصی پیرامون مشکلات و مسایل شرکت‌های حوزه سخت‌افزار درنظر گرفته است و خوشبختانه کاهش تعرفه نوت‌بوک با حرکت جمعی اعضای کمیسیون اولین نتیجه بود.
بیات با تاکید بر افزایش هم‌افزایی صنفی در دوره پنجم فعالیت هیات مدیره سازمان گفت: سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و اتحادیه هر کدام ابزارها و توانایی‌های خود را برای پیشبرد منافع صنفی دارند که نمونه بارز این هم‌افزایی موضوع کاهش تعرفه نوت‌بوک بود. او افزود: بررسی مشکلات صنف در زمینه نوسانات ارزی و پیگیری موضوع عدم اختصاص ارز مبادله‌ای به کالاهای فناوری اطلاعات از برنامه‌های مهم کمیسیون سخت‌افزار است.
به گفته بیات، با وجود اینکه کالایی مثل نوت‌بوک یک کالای کاملا ضروری است و در زیرساخت‌های کشور موثر است؛ اما ارز مبادله‌ای به آن تخصیص نیافته و به این ترتیب هزینه سنگینی به صنف تحمیل کرده است
بیات همچنین به بحث ضرایب مالیاتی پرداخت و گفت: امیدواریم بتوانیم در این دوره تعاملات لازم را داشته باشیم تا ضرایب مالیاتی صنف اصلاح شود.
او ادامه داد: ارزش‌گذاری برموضوعات گمرکی و حل مشکلات ترخیص کالا همچون زمان طولانی آن و فرایند سنجش استاندارد موضوع دیگری است که امیدواریم بتوانیم از طریق تعامل سازنده با گمرک مورد رسیدگی قرار دهیم. به گفته وی، پیگیری موضوع ثبت سفارش شرکت‌های شناسنامه‌دار فناوری اطلاعات موضوع دیگری است که به صورت جدی در دستور کار کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران قرار دارد.
