خداحافظی تهرانی‌ها با دفترچه‌های بیمه

کارت هوشمند سلامت عملیاتی می‌شود؟

• 03 مهر 1395 07:3 ق.ظ
• سیاوش روشنی

چند سالی است که به تمام مسوولان از شخص وزیر بهداشت گرفته تا حتی خود مسوولان کارگزار بیمه ثابت شده است که الکترونیکی شدن نسخه‌ها و حذف دفترچه‌های بیمه باید در دستور کار قرار گرفته و هر چه زودتر انجام شود؛ چرا که یک نیاز اساسی کشور است.

در این سال‌ها از یک سو وزیر بهداشت مرتب از کارگزاران بیمه خواسته تا دفترچه‌های بیمه را حذف کنند و از سوی دیگر کارگزاران بیمه هم خبر از اجرای قریب‌الوقوع طرح الکترونیکی شدن دفترچه‌های بیمه داده‌اند. 

وعده‌هایی که محقق نشد

آبان‌ماه سال گذشته وزیر بهداشت با اشاره به مشکلات بیماران خاص در تایید نسخه‌های دارویی از سوی بیمه و دریافت آن از داروخانه‌های مشخص شده، خواهان چاره‌اندیشی سریع برای حل این مشکل شد. قاضی‌زاده‌هاشمی همچنین با نامطلوب خواندن سرعت ارایه خدمات الکترونیکی در حوزه سلامت خواهان پرهیز از سلیقه‌پردازی شخصی و توجه به منافع بیماران و دریافت‌کنندگان خدمت از سوی دستگاه‌های دست‌اندرکار شده بود. 

در همان مقطع، وزیر بهداشت این مساله را مطرح کرد که در واقع با بهره‌گیری از سامانه‌های الکترونیکی می‌توان معطلی داروخانه‌ها برای دریافت استعلام بیمه‌ها در تایید نسخه‌های بیماران تحت پوشش و نیز کیفیت‌بخشی در ارایه خدمات به بیماران خاص را برطرف و مشکل را حل کرد که البته همچنان به این خواسته به‌حق وزیر بهداشت برای الکترونیکی شدن نسخه‌ها رسیدگی نشده است و مسوولان سازمان تامین اجتماعی به عنوان بیمه‌گزار اصلی کشور آن را اجرا نکرده‌اند.

در این مقطع، وزیر بهداشت با برشمردن مشکلات الکترونیکی نبودن بیمه‌ها خصوصا با تاکید به بیماران خاص می‌گفت: دراختیار قرار دادن فایل اطلاعات بیماران خاص تحت پوشش بیمه‌ها، ارایه‌دهندگان خدمت مانند داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها را کمک خواهد کرد که به شیوه‌ای مناسب‌تر و بدون معطلی خدمات مورد نیاز بیماران خاص را به آنان ارایه کنند؛ چرا که اگر بیمه‌ها فهرست بیماران خاص تحت پوشش خدمات بیمه‌ای خود را دراختیار ارایه‌دهندگان خدمت قرار دهند، حتی می‌توان با به‌روز کردن ماهی یک‌بار این فایل‌ها بسیاری از مشکلات فعلی را از میان برداشت.

سال گذشته حتی وزیر بهداشت بر این موضوع تاکید کرد که بارها این مشکل را به‌صورت کارشناسی بررسی کرده و مشخص شده در این زمینه بیمه‌ها باید با بهبود یا جایگزینی کارت الکترونیکی با دفترچه‌های بیمه، روشی جدید به جای سیستم فعلی استعلام داروی بیماران خاص ایجاد کنند تا بیماران تحت پوشش بیمه از نظر سرعت و کیفیت دچار مشکل نشوند. البته با وجود گذشت یک سال از صحبت‌های وزیر هنوز هم بسیاری از این مشکلات به قوت خود باقی هستند و عملا سیستم الکترونیکی شدن نسخه‌ها هم اجرا نشده است.

اقدامات بیمه‌گزاران در این یک ساله

در مرداد‌ماه 93 سید تقی نوربخش مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی از جایگزین شدن کارت هوشمند به‌ جای دفترچه‌های بیمه طی سه ماه آینده خبر داده بود که این وعده نیز طی آن سال رخ نداد.

حتی پس از این وعده در شهریور 93 عباس کبریایی‌زاده، رییس هیات‌مدیره سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد: پیش‌بینی شده تا پایان شش ماهه اول امسال امکان حذف دفترچه‌های درمانی را برای بیمارانی که به مراکز ملکی تامین اجتماعی مراجعه می‌کنند فراهم کنیم. همچنین این بیماران می‌توانند با کارت‌های هوشمندی که در اختیار آنها قرار داده می‌شود، خدمات را دریافت کنند که البته این موضوع نیز اجرایی نشد.

سرانجام به‌دنبال گلایه‌های مکرر وزارت بهداشت از سال گذشته سازمان تامین اجتماعی بار دیگر خبر از اجرای طرح الکترونیکی‌شدن نسخ را داد و حتی در آذر ماه سال گذشته نوربخش، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی بار دیگر مدعی شد اجرای طرحی الکترونیکی شدن دفترچه‌های بیمه در استان یزد در حال انجام است. 

اگر‌چه بیشتر ویژگی‌های طرحی که پارسال از آن صحبت می‌شد و طرحی که امروز از آن صحبت شده است یکی است، اما این دو طرح یک تفاوت عمده داشتند و آن اینکه پارسال گفته می‌شد قرار است به جای دفترچه بیمه از سیم‌کارت‌های رایتل استفاده شود که گویا امسال با توجه به انتقادهای رسانه‌ها و نامشخص بودن خروجی، این قضیه لغو شده است.  

**یک سال دیگر بدون آنکه طرح الکترونیکی‌شدن** دفترچه‌های بیمه به نتیجه مشخصی برسد گذشت تا آنکه روز سی‌ام تیر‌ماه سال جاری مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی در اظهارنظری ناگهانی مدعی شد:  «در خصوص ارایه خدمات در سازمان تامین اجتماعی به‌صورت الکترونیکی اقدامات بسیاری انجام شده است». وی در ادامه حتی وعده داد که عاقبت پس از تلاش‌های دو ساله از ششم تیر‌ماه دفترچه‌های قدیمی تامین اجتماعی حذف و کارت الکترونیکی جایگزین به‌صورت آزمایشی در تهران مورد استفاده قرار خواهد گیرد.

در ادامه این اظهارنظر روز دوم مردادماه، معاون درمان سازمان تامین اجتماعی هم جزییات حذف پایلوت دفترچه‌های درمان تامین اجتماعی در تهران را تایید کرد.

محمدعلی همتی در توضیح جزییات پایلوت کارت هوشمند درمان به جای دفترچه‌های بیمه در تهران گفت: زیرساخت‌ها برای استفاده کارت هوشمند درمان فراهم شده و این آمادگی را پیدا کرده‌ایم که به‌تدریج دفترچه‌های کاغذی را کنار بگذاریم. البته این امر منوط به فراهم شدن شرایطی است که بتوانیم در آن نسخ را نیز به صورت الکترونیکی بنویسیم.

 معاون درمان سازمان تامین اجتماعی همچنین وعده داده در راستای توسعه تدریجی این طرح، کار اجرای آزمایشی کارت هوشمند درمان از هفته اول مردادماه سال جاری در تهران شروع شود.

بر این اساس قرار است در ابتدای امر فقط درمانگاه آزادی سازمان تامین اجتماعی مجری پایلوت طرح باشد و به شکل آزمایشی آن را تحت پوشش قرار ‌دهد. 

نحوه اجرای طرح کارت هوشمند درمان

نحوه اجرای طرح پایلوت کارت هوشمند درمان به این گونه است که وقتی بیمار وارد مرکز درمانی می‌شود، کد ملی خود را اعلام می‌کند و در همان لحظه موقتا کارتی برای او صادر می‌شود که می‌تواند امور درمانی خود را توسط آن پیگیری کند. البته اگر فرد دفترچه هم به همراه داشته باشد کارهایش انجام می‌شود.

علاوه بر این، درمانگاه توسط سیستم نرم‌افزاری به داروخانه و آزمایشگاه همان مرکز نیز متصل است و درنتیجه وقتی بیمار به داروخانه برود، دارویش آماده است و می‌تواند به راحتی و بدون معطلی آن را تحویل بگیرد.

به موجب این طرح قرار است به‌تدریج این امکان در تمام مراکز درمانی سراسر کشور فراهم شود. به این ترتیب با توسعه این برنامه و استقرار کامل سیستم نرم‌افزاری در آینده همه مراکز و داروخانه‌های تامین اجتماعی به یکدیگر متصل شده و در نتیجه دفترچه‌های بیمه فعلی حذف می‌شوند.

البته باید توجه داشت که مدت طولانی است که سازمان تامین اجتماعی حرف از اجرای پایلوت و حتی به‌زودی اجرای سراسری طرح کارت هوشمند سلامت می‌زند و همچنین به‌‌رغم همه فواید این طرح عملا همچنان این طرح اجرا نشده و معطل مانده است، از این رو باید منتظر ماند و دید آیا پایتخت‌نشینان عملا شاهد حذف دفترچه‌های بیمه خواهند بود یا نه؟