عصر ارتباط – سعید میرشاهی – با توجه به نقش مهم رسانههای اجتماعی در جامعه، درک چگونگی شکلدهی و مدیریت قدرت آنها، یک چالش فوری است. در این خصوص، متخصصان فناوری در دومین اجلاس سالانه رسانههای اجتماعی @MITکه توسط MIT Initiative on the Digital Economy برگزار شد، چشمانداز پیچیده رسانههای اجتماعی و راهحلهای معنادار آن را مورد بحث و بررسی قرار دادند. بر اساس گزارش منتشرشده از این اجلاس، پنج ترند رسانههای اجتماعی، موارد زیر را شامل میشوند:
ترند اول: تاثیر رسانههای اجتماعی بر روانشناسی کودک و بزرگسال
فرانسیس هاوگن، مدیر محصول سابق فیسبوک، پس از ترک شرکت در سال 2021 و اشتراکگذاری اسناد داخلی با وال استریت ژورنال، به عنوان افشاگر فیسبوک شناخته شد.
وی در گفتوگو با سینان آرال، استاد MIT Sloan، روشهایی را که رسانههای اجتماعی و تبلیغات هدفمند از آن طریق بر کودکان تاثیر میگذارند، تشریح کرد. به گفته هاوگن، به دلیل الگوریتمها، افراطیترین محتواها، اغلب بیشترین بازدید را دارد. به طور مثال، برای فردی که عبارت «تغذیه سالم» را جستوجو میکند، اغلب محتوایی درباره تمجید از اختلالات تغذیه نشان داده میشود. از نظر وی، سه مسیر برای رفع این مشکلات در فیسبوک عبارتند از:
– تبلیغات هدفمند را برای کودکان زیر 16 سال ممنوع کنید.
– منابع بیشتری برای مبارزه با اخبار جعلی و سخنان نفرتانگیز اختصاص دهید.
– کودکان زیر 13 سال را از برخی مسایل دور نگه دارید.
ترند دوم: تهدید اطلاعات نادرست آنلاین و نیاز به راهحلهای سیستمی
مطالعات نشان میدهد تنها یک درصد از اخبار آنلاین، نادرست است اما همین میزان میتواند تاثیر واقعی داشته باشد. بر اساس تحقیقات انجامشده، هرچقدر افراد، ادعای درست یا نادرست را بیشتر بشنوند، احتمال بالاتری دارد که آن را باور کنند.
بکا راوش، سناتور ایالت ماساچوست معتقد است فیدهای رسانههای اجتماعیِ ضدواکسیناسیون در حال افزایش است و از همهگیری کووید 19، برای گسترش احساسات ضدواکسن استفاده کردهاند. به گفته وی، برخی راهحلها به قانون بستگی دارد، اگرچه مشخص نیست قوانین چقدر در برابر الگوریتمهایی که محتوای حاشیهای را تبلیغ میکنند، موثرند.
ترند سوم: اهمیت شفافیت الگوریتمی و چگونگی دستیابی به آن
شفافیت الگوریتمی به این معناست که پلتفرمهای رسانههای اجتماعی، چنان تاثیر قابلتوجهی بر جامعه دارند که محققان باید الگوریتمهایی را که به آنها کمک میکنند مورد مطالعه قرار دهند اما بسیاری از شرکتها با الگوریتمهای خود به عنوان اسرار طبقهبندیشده برخورد میکنند.
به گفته دین اکلس، دانشیار MIT Sloan، یکی از راههای پیشروی بدون سرکوب نوآوری، تشویق شرکتهای رسانههای اجتماعی برای اشتراکگذاری دادههای داخلی با سایر محققان است. او خاطرنشان میکند دسترسی ساده، کافی نیست. تحقیقات نشان میدهد تعیین کمیت اثرات الگوریتمی، چقدر سخت است.
ترند چهارم: گسترش تاثیر بر جغرافیای سیاسی و جنگ
حمله نظامی روسیه به اوکراین، منجر به یک درگیری ویرانگر شده است. جنگ اطلاعاتی نیز در جریان است، زیرا هردو طرف از رسانههای اجتماعی برای حمایت و انتشار اطلاعات نادرست استفاده میکنند.
ویدیوهای نادرست در تیکتاک و تلگرام، به ویژه در روسیه و چین، در حال گسترش است. در همین حال، ولادیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین و دولت او، از قدرت این پلتفرمها، برای جمعآوری ارتش مجازی از افرادی که میتوانند برای حمایت مالی و تجهیزات کمک کنند، استفاده کردهاند.
ترند پنجم: تشکیل استانداردهای اخلاق هوش مصنوعی
به گفته رومان چاودری ، مدیر اخلاق، شفافیت و پاسخگویی یادگیری ماشین در توییتر، هوش مصنوعی مسوول، به این معناست که طراحان نرمافزار مطمئن میشوند، چیزی که میسازند به مردم آسیب نمیزند و در مقابل به افراد، امکان پیشرفت میدهند.
کریس گیلیارد، استاد کالج جامعه مکومب (Macomb) نیز معتقد است دولت باید این ملاحظات را الزامی کند. او میگوید: «ما بیشتر از اینکه منتظر باشیم توسعهدهندگان هوش مصنوعی، اخلاقیتر شوند، خودمان باید کاری انجام دهیم.» به گفته وی، «اگر به نحوه عملکرد سایر صنایع نگاه کنید… مکانیسمهایی وجود دارد که معمولا مجاز نیستید چیزی را آزاد کنید، آسیبهای زیادی وارد کنید و سپس، آن آسیبها را مدیریت کنید.»
این موضوع، درباره شبکههای اجتماعی نیز صدق میکند.