عصر ارتباط – از زمان حمله استاکسنت به تاسیسات هستهای ایران، تهران بر گسترش عملیات سایبری و قابلیتهای نظارت دیجیتالی خود تمرکز کرده است. ایران، متحد خود، حزبالله را به عنوان بخش مهمی از برنامه سایبری پیشرفته خود میبیند و با آموزش فناوری سایبری به عوامل حزبالله، اخیرا به این گروه شیعه مستقر در لبنان کمک کرده تا واحد سایبری ضدجاسوسی خود را بسازد. این، یک پیشرفت جدید است.
در گزارش منتشر شده در نشنال اینترست آمده است: در سال 2018، موسسه کارنگی برای صلح در گزارشی اعلام کرد چگونه «شواهد قبلی کمی مبنی بر اشتراکگذاری مستقیم ابزار [سایبری]» بین ایران و حزبالله وجود داشت. اما پس از فروپاشی داعش، حزبالله، به زعم رسانههای غربی، ردای پیچیدهترین و تاثیرگذارترین سازمان خاورمیانه در فضای سایبری را به خود گرفته است.»
بر اساس ادعای منابع غربی، واحد سایبری جدید حزبالله، با هدایت ایران، وظیفه جمعآوری اطلاعات درباره نهادهای دولتی لبنان و تقویت دفاع سایبری دستگاه امنیتی ایران را برعهده دارد. این واحد که ادعا میشود تحت حمایت ایران است، حملات سایبری علیه اهداف استراتژیک مالی مانند شرکتهای گاز و نفت را در کشورهای خلیج فارس انجام میدهد. گزارشها حاکی است این واحد سایبری، احتمالا در ضاحیه، منطقه جنوبی بیروت، مستقر است و تجهیزات رایانهای، مشابه یک دانشگاه در تهران را دارد.
توافق سایبری ایران و حزبالله
ایران مدتهاست هکرهای میهنپرست را پذیرفته است؛ این، اصطلاحی است که توسط متخصصان امنیت سایبری، برای توصیف شهروندان یک کشور درگیر در اقدامات سایبری، برای پیشبرد منافع استراتژیک سرزمین خود، به عنوان بخشی از استراتژی کلی سایبری استفاده میشود.
توافق سایبری ایران و حزبالله، نشاندهنده گام بعدی در برنامه سایبری ایران است، زیرا نمایندگان لبنانی زیرساختهای سایبری بسیار ارزشمندی با متحدان خود در تهران به اشتراک میگذارند. حملات سایبری حزبالله مدتهاست باعث نگرانی دولتهای خاورمیانه و غرب شده است.
در ژانویه 2021، مشخص شد یک واحد سایبری وابسته به حزبالله، معروف به Cedar APT لبنان، بیش از یک سال به شرکتهای مخابراتی و ارایهدهندگان اینترنت در ایالات متحده، بریتانیا، اسراییل، مصر، عربستان سعودی، لبنان، اردن، فلسطین و امارات متحده عربی حمله کرده است.
عوامل سایبری Cedar لبنان، برای جمعآوری دادههای حساس، شبکههای داخلی شرکتها، مانند شرکت آمریکایی Frontier Communications را هک کردند. علامت تجاری Cedar لبنان، استفاده از یک ابزار سفارشی دسترسی از راه دور انفجاری (RAT) است که به این گروه اجازه میدهد از قرار گرفتن در معرض حمله پرهیز کنند و برای مدت طولانی در سیستمهای در معرض خطر باقی بمانند.
در سال 2010، دولت اوباما، مدعی شد حزبالله، «تکنیکیترین گروه تروریستی در جهان» است.
بر این اساس، حمایت مستقیم ایران از یک واحد سایبری حزبالله، پیچیدگیهای فنی این سازمان را بیشتر و بهتر پیش خواهد برد. شهرت دیرینه حزبالله در انجام عملیات روانی به فضای مجازی نیز کشیده شده است. در طول همهگیری کووید-19، حزبالله آموزشهای سایبری درباره جنگ اطلاعاتی را به استخدامشوندگان خارجی ارایه کرد.
در بخش دیگری از گزارش نشنال اینترست ادعا شده است که آموزش سایبری حزبالله برای پیشبرد منافع استراتژیک ایران و براندازی دشمنان منطقهای تهران، به ویژه اسراییل و عربستان سعودی است.
بسیاری از کارآموزان سایبری حزب الله، از عراق میآیند و از گروه حامی ایران، یعنی کتائب حزبالله، حمایت میکنند. حزبالله از نیروهای سایبری خود برای گسترش نفوذ منطقهای ایران، با انتشار پیامهای راهبردی تهران در کشورهای بیثبات مانند عراق استفاده میکند.
به گفته مایک واگنهایم از مدیالاین «در جایی مانند عراق، که نهادهای دولتی و رسانهای، ضعیف هستند، رسانههای اجتماعی تقویت شدهاند و این امر، آموزش حزبالله را بیش از هر زمان دیگری، ارزشمندتر و پرتقاضاتر میکند.»
چرا حزبالله، نماینده سایبری ایران است؟
اکنون سوال این است که چرا ایران به طور فزاینده از حزبالله به عنوان یک نماینده سایبری استفاده میکند؟ پاسخ این است:
نخست: این کار به تهران، قدرت انکار حملات سایبری را میدهد.
با آموزش و تقویت نیروهای سایبری متحد لبنانی خود، قدرتهای خارجی ممکن است پس از حمله سایبری حزبالله، علیه اهداف ایرانی، مقابله به مثل نکنند. از آنجا که حزبالله یک دولت – ملت نیست، در صورت تلافی یک دولت خارجی، داراییهای استراتژیک آن، اهداف بسیار محدودتری نسبت به ایران است.
دوم: ایران، اخیرا بر اتحاد مجدد «محور مقاومت»، متمرکز شده است.
این اتحاد پنهان نیروهای نیابتی مورد حمایت ایران، مانند حزب الله، حماس و دولتهای ضدغربی خاورمیانه، تهران را مرکز معنوی جهان اسلام میداند.
پس از حمله ویرانگر استاکسنت، دولت ایران میداند تقویت قابلیتهای سایبری در کنار قدرت نظامی، بخش مهمی از جنگ قرن 21 است.
بر اساس گزارشها، در سال 2015، اعلام شد دولت ایران، بودجه امنیت سایبری خود را در یک دوره دو ساله، 1200 درصد افزایش داده است. اگر تهران بخواهد هژمونی منطقهای در خاورمیانه باشد و جانشین نفوذ آمریکا و اسراییل در منطقه شود، تقویت قابلیتهای سایبری جنبشها و سازمانهای طرفدار ایران در خاورمیانه، ابزار نامتقارن حیاتی برای دولت ایران خواهد بود.