سمیه مهدویپیام
یک پژوهش جدید نشان میدهد از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵، بیش از ۲۳۷ عملیات سایبری، زیرساختهای فضایی را هدف قرار دادهاند.
یورونیوز در گزارشی نوشت، طبق این پژوهش، ماهوارهها و سامانههای ارتباطی فضایی، اکنون در معرض تهدید جدی جنگ سایبری هستند.
این گزارش که توسط مرکز مطالعات امنیتی (CSS) در دانشگاهETH زوریخ منتشر شده، اطلاعاتی از جمله پستهای شبکههای اجتماعی، اخبار و دادههای موجود در انجمنهای جرایم سایبری را درباره حملات سایبری به بخش فضایی اسرائیل و نهادهای بینالمللی جمعآوری کرده است.
بیشترین افزایش حملات سایبری فضایی در جنگ اسرائیل-ایران در ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد؛ زمانی که ۷۲ عملیات تنها در یک ماه ثبت شد.
به گفته کلمنس پوآریه، نویسنده گزارش، این رقم، تقریباً یکسوم کل حوادث را در دوره مورد بررسی تشکیل میدهد.
در این گزارش آمده است: «عملیات سایبری علیه بخش فضایی، اکنون به بخشی از روند کلی در دوران درگیریهای مسلحانه تبدیل شدهاند.»
این الگو با فعالیتهایی که در جریان تهاجم اخیر روسیه به اوکراین مشاهده شد، مقایسه شده است.
بهاستثنای یک مورد، تمام گروههای شناساییشده بهعنوان عامل تهدید در بخش فضایی، گروههای هوادار فلسطین بودهاند.
بر اساس این مطالعه، حماس، هیچ ماهواره یا سامانه فضایی بر فراز غزه ندارد و ممکن است گروههای طرفدار اسرائیل، عملیات خود را مخفیانه انجام داده باشند.
- چه نوع حملاتی انجام شد؟
10 حمله در ماه اکتبر، پس از هجوم مسلحانه حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ رخ داد. این حملات، سازمانهایی مانند آژانس فضایی اسرائیل (ISA) و شرکت دفاعی رافائل را هدف قرار دادند.
طبق این تحقیق، تشدید درگیری «هکتیویستها را در سراسر جهان غافلگیر کرد» و مدتی طول کشید تا آنان سازماندهی شوند و اهداف خود را شناسایی کنند.
هکتیویستها در طول جنگ غزه، ۷۷ سازمان یا شرکت فضایی را هدف قرار دادند.
رافائل، شرکت فناوری نظامی البیت سیستمز و ISA، بیشترین هدف حمله بودند، اما نهادهای بینالمللی مانند سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) نیز جزء اهداف قرار داشتند.
این گزارش میگوید که اغلب حملات، شرکتهای هوافضا و دفاعی را به دلیل نقش آنها در ساخت تجهیزات نظامی هدف گرفتند، نه صرفاً بهخاطر فعالیتهای فضایی آنها.
بیش از ۷۰ درصد حملات سایبری، مربوط به اختلال خدمات دیداس (DDoS) بودند؛ حملاتی که با انبوهی از درخواستهای مخرب، یک سایت یا شبکه را از کار میاندازند.
این تحقیق همچنین توضیح میدهد که حملات دیداس به مهارت فنی زیادی نیاز ندارند، این حملات، سریعاند و میتوانند بهعنوان پوشش برای حملات پیچیدهتر استفاده شوند.
سایر انواع حملات، نشت داده، نفوذ و سرقت اطلاعات را شامل میشوند. برخی از فروش یا انتشار دادهها، با رویدادهای مهم در جریان درگیری هماهنگ شده بودند، اما در گزارش تاکید شده راستیآزمایی این ادعاها دشوار است و احتمال جعل نیز وجود دارد.
در پایان گزارش آمده است: «این واقعیت که با جستوجوی دستی و منابع باز، اینهمه حادثه شناسایی شده، نشان میدهد ابعاد واقعی فعالیتها علیه بخش فضایی، احتمالاً بسیار گستردهتر است.»
- تبدیل عملیات سایبری به «جزء ثابت» از بخش فضایی
بزرگترین موج فعالیتها علیه بخش فضایی در دوره ۱۲ روزه درگیری مستقیم ایران و اسرائیل در ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد که ۷۲ حمله در همان دوره ثبت شد. در این مدت، گروههای هوادار فلسطین و ایران، بهطور همزمان، اسرائیل را هدف قرار دادند.
حاصل مطالعه مذکور میگوید: «دو جنگ از نظر سیاسی، نظامی و گفتمانی، بر یکدیگر تأثیر گذاشتند و بازیگران تهدید که در یکی از عرصهها فعال بودند، اغلب عملیاتهایی مرتبط با عرصه دیگر انجام دادند.»
هکتیویستها همچنین از الگوهای حملات موفق در سایر درگیریها الهام گرفته و آنها را در جنگ غزه تکرار کردند. برای نمونه، حمله DDoS سال ۲۰۲۳ توسط گروه موسوم به «ارتش سایبری فلسطین» علیه ISA، از کدی مشابه کد بهکاررفته توسط ارتش فناوری اطلاعات اوکراین، گروه داوطلبانهای که در جنگ سایبری با روسیه فعال است، استفاده کرده بود.
هرچند اکثر این حملات، خسارت فیزیکی یا عملیاتی گستردهای ایجاد نکردند، اما گزارش تأکید میکند که الگوی این فعالیتها، بیانگر آینده درگیریهای سایبری فضایی است.
نتیجهگیری این مطالعه حاکی است عملیات سایبری، علیه بخش فضایی در حال تبدیل شدن به «عنصر ثابت» در درگیریهای مدرن است، زیرا هکتیویستها، علاقه زیادی به هدف قرار دادن بازیگران این صنعت دارند.
این مطالعه در پایان پیشنهاد میکند باید راهبردهای اختصاصی امنیت سایبری فضایی تدوین شوند تا از زیرساختهای فضایی در برابر حملات بیشتر، محافظت شود.
