سعید میرشاهی
سرمایه‌گذاری غیرقانونی در زمینه استخراج رمزارز، بیش از ۱.۱ میلیارد دلار برق را در مالزی به سرقت برده و در این رابطه، حدود ۱۴ هزار سایت، شناسایی شده‌اند.
به گزارش (CCN) CryptoCoinsNews، سایت فعال حوزه رمزارز، مالزی با مشکل اقتصادی فزاینده ناشی از استخراج غیرقانونی بیت‌کوین مواجه است. مقامات اعلام کردهاند سرقت برق مرتبط با عملیات استخراج بدون مجوز، از سال ۲۰۲۰ تاکنون، بیش از ۱.۱ میلیارد دلار، برای کشور هزینه داشته است.
با وجود یورش‌ها، بازداشت‌ها و نابودی هزاران دستگاه استخراج، نهادهای اجرایی می‌گویند این فعالیت، همچنان با سرعتی بیش از توان کنترل آنها در حال گسترش است. آمار جدید نشان می‌دهد چگونه استخراج بیت‌کوین برای کشورهایی با برق ارزان یا یارانه‌ای، به یک دردسر ملی تبدیل شده است.
به گفته وزارت انرژی، شرکت ملی برق تناگا ناسیونال، بین سال‌های ۲۰۲۰ تا اوت ۲۰۲۵، حدود 13 هزار و 827 محل استخراج غیرقانونی را ثبت کرده که در آنها، کنتورهای برق، دستکاری شده یا دور زده شده‌اند. متخلفان معمولاً برق را مستقیماً از خطوط توزیع می‌دزدیدند یا سیم‌کشی کنتورها را برای فرار از تشخیص اصلاح می‌کردند؛ روش‌هایی که طبق «قانون تأمین برق» مالزی، جرم محسوب می‌شود.
نهادهای اجرایی، طی سال گذشته یورش‌های هماهنگ را افزایش داده‌اند. پلیس، رگولاتورها و مقامات ضدفساد، دستگاه‌های استخراج را توقیف کرده، عملیات را تعطیل کرده و عاملان را بازداشت کردهاند. بااین‌حال، دولت اذعان می‌کند مقیاس فعالیت‌های غیرقانونی همچنان بسیار گسترده است.
برای مقابله با مشکل، مقامات اعلام کردهاند پایگاه داده مرکزی ایجاد کردهاند که در آن صاحبان ملک و مستأجرانی که در سرقت برق مرتبط با استخراج بیت‌کوین نقش داشته‌اند، ثبت می‌شوند. این امر، تلاش برای شناسایی متخلفان تکراری و جلوگیری از بازگشت دوباره این فعالیت‌ها تحت نام‌های جدید است. البته با وجود تخریب دوره‌ای دستگاه‌ها و افزایش نظارت، خسارت‌ها همچنان در حال افزایش است.
- برق ارزان، کشورها را آسیب‌پذیر می‌کند
مالزی، تنها کشور درگیر این مشکل نیست. در سراسر جهان، کشورهایی که برق ارزان یا یارانه‌ای ارائه می‌کنند، به نقاط داغ استخراج غیرقانونی رمزارز تبدیل شده‌اند. ترکیب نظارت ضعیف و فرصت‌های سودآور، منجر به سرقت گسترده برق، کمبود انرژی و بی‌ثباتی شبکه شده است. در ادامه، برخی از کشورهایی که بیشترین آسیب را دیده‌اند، معرفی شده‌اند:
- روسیه: حتی پس از قانونی‌سازی استخراج بیت‌کوین در سال ۲۰۲۴، روسیه همچنان با راه‌اندازی‌های بدون مجوز در مناطق دورافتاده، دست‌وپنجه نرم می‌کند. استخراج‌کنندگان غیرقانونی، اغلب از مالیات فرار می‌کنند و به زیرساخت‌های برق فشار می‌آورند؛ تا حدی که برخی مناطق، به‌طور موقت، استخراج را ممنوع کردهاند.
- ایران: یکی از نخستین کشورهایی است که استخراج بیت‌کوین را به‌صورت رسمی، تحت مجوز قانونی کرد، اما هنوز با عملیات گسترده غیرقانونی مواجه است. طبق داده‌های دولتی، 95 درصد استخراج در ایران، بدون مجوز انجام می‌شود، و این موضوع با برق یارانه‌ای بسیار ارزان تشدید شده است. مقامات، استخراج غیرقانونی را عامل قطعی‌های مکرر برق و اضافه‌بار شبکه می‌دانند.
- پاراگوئه: وجود انرژی برق‌آبی فراوان از سد «ایتاایپو»، هم استخراج قانونی و هم غیرقانونی را جذب کرده است. مقامات برآورد می‌کنند حدود یک‌سوم اتلاف برق ملی، ناشی از فعالیت‌های غیرقانونی است و همین موضوع، باعث توقیف‌های منظم تجهیزات شده است.
- قزاقستان: پس از ممنوعیت استخراج در چین در سال ۲۰۲۱، قزاقستان با هجوم استخراج‌کنندگان مواجه شد. بسیاری به‌صورت غیرقانونی فعالیت می‌کردند و مستقیماً به شبکه برق وصل می‌شدند. با اینکه قوانین جدید صدور مجوز اجرایی شده، اما ظرفیت نظارت برای مهار این فعالیت‌های گسترده، کافی نیست.
- چرا استخراج غیرقانونی ادامه دارد؟
استخراج‌کنندگان زیرزمینی، در محیط‌هایی شکوفا می‌شوند که برق ارزان، نظارت ضعیف و توان اجرایی پایین وجود دارد.؛ یعنی همان برق یارانه‌ای که برای خانوارها یا صنایع لحاظ‌شده، به هدفی سودآور تبدیل می‌شود. کارشناسان می‌گویند این وضعیت، چرخه‌ای ایجاد می‌کند که شکستن آن برای دولت‌ها دشوار است. این چرخه، شامل موارد زیر است:
- برق بدزد
- سود استخراج را برداشت کن
- دستگاه‌ها را توقیف کن
- دوباره در جای دیگر شروع کن
در بسیاری کشورها، مجازات سرقت برق، بسیار کمتر از سود حاصل از استخراج غیرقانونی است. از همین رو گروه‌های مجرم، توقیف تجهیزات را بخشی از هزینه کار خود می‌دانند. همان‌گونه که آمار جدید مالزی نشان می‌دهد، در حال حاضر، تأثیر اقتصادی این پدیده، بسیار بزرگ شده و دیگر نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
