آسیه فروردین
به عنوان والدین، قاعدتا به دنبال ایمن بودن فرزندانتان هستید. وقتی بچههای شما شروع به راه رفتن میکنند، خانهتان را برای حفاظت کودک آماده میکنید و اطراف چیزهای خطرناک در خانه را میپوشانید، زیرا هرچند آنها میتوانند از نظر فیزیکی حرکت کنند اما هنوز قسمتهایی از مغزشان توسعه نیافته که آنها را از آسیب دور کند.
با ظهور رسانههای اجتماعی، محافظت از فرزندان در برابر تهدیدهای آنلاین به یک کار دلهرهآور تبدیل شده است. تاثیر فناوری بر سلامت روحی و جسمی کودکان، نگرانی فزایندهای برای والدین است.
تحقیقات جاناتان هاید که در آخرین کتابش، «نسل مضطرب» به تفصیل شرح داده شده، تاثیرات روانی فناوری بر جوانان و نیاز والدین به راهنمایی تعاملات آنلاین فرزندانشان و پرورش مهارتهای تفکر انتقادی در نسل دیجیتال را روشن میکند.
علاوه بر آموزش مهارتهای تفکر انتقادی، تحقیقات هاید، چند نکته کلیدی را درباره تاثیر فناوری و رسانههای اجتماعی بر جوانان امروز برجسته میکند:
- افزایش مسائل سلامت روان: بین افزایش استفاده از رسانههای اجتماعی و رشد اضطراب و افسردگی در بین نوجوانان ارتباط وجود دارد که منجر به افزایش قابل توجه در میزان خودآزاری و خودکشی بهویژه در بین دختران میشود.
- کاهش مهارتهای چهره به چهره: تعامل دیجیتال، به طور مداوم نگرانیهایی را درباره توانایی جوانان برای مشارکت در گفتگوهای چهره به چهره معنادار و همدلی ایجاد کرده است.
- وابستگی به اعتبارسنجی اجتماعی: پلتفرمهای رسانههای اجتماعی از طریق لایکها و کامنتها، بهویژه در نوجوانان، نسبت به اعتبار بیرونی، وابستگی ایجاد میکنند و آنها با این کار، بر عزت نفس و ارزشهای افراد، تاثیر منفی میگذارند.
- اطلاعات بیش از حد: دسترسی بی حدوحصر به اطلاعات میتواند ذهن جوانان را تحتتاثیر قرار دهد و آنها را در معرض محتوای نامناسب قرار دهد.
- قطبیسازی: رسانههای اجتماعی، باورهای شخص را بدون قرار گرفتن در معرض دیدگاههای متفاوت تقویت میکنند و منجر به افزایش قطبیسازی میشوند.
- اهمیت راهنمایی والدین: هاید بر نقش حیاتی والدین در هدایت مصرف دیجیتال فرزندانشان، تعیین مرزها و تشویق فعالیتهای آفلاین برای ایجاد انعطافپذیری و مهارتهای تفکر انتقادی تاکید میکند.
در این کتاب همچنین به مشکلی دیگر برای جوانان از قشر اقلیتهای دینی نیز پرداخته شده که تمسخر، زورگویی و قلدری یک تهدید دائمی آنلاین برای آنهاست.
بن تریسی، بنیانگذار یک شبکه اجتماعی ایمن و یکی از سخنرانان اصلی درباره ایمنی آنلاین اظهار داشت که روزانه نیم میلیون شکارچی آنلاین وجود دارد.
او میگوید: اکنون پیدا کردن مواد مخدر از طریق اینترنت برای کودکان، به آسانیِ سفارش پیتزاست.
همانطور که باید از کودکان خردسالمان در برابر تهدید آسیب به خودشان هنگام راه رفتن محافظت کنیم، همان کار را زمانی که آنها در دنیای آنلاین فعالیت میکنند، نیز باید انجام دهیم.
امروزه محبوبترین اپلیکیشنهای کودکان مانند یوتیوب، تیکتاک، اینستاگرام، اسنپچت، BeReal، Discord، Twitch و Kik هستند و آنها را در معرض محتوایی قرار میدهند که ممکن است برای سنشان مناسب نباشد.
بنابراین سوال این است که والدین نگران در این مورد چهکاری باید انجام دهند؟ کارشناسان چندین استراتژی را پیشنهاد میکنند:
- به کودکان یادآوری کنید رسانههای اجتماعی، واقعی نیستند. مردم اغلب فقط بهترین لحظات و عکسهای ویرایششده خود را در این رسانهها ارسال میکنند.
- آنچه را که فرزندانتان در رسانههای اجتماعی تماشا میکنند، نظارت و آنها را راهنمایی کنید که بر محتوای مثبت تمرکز کرده و صفحات موثر با تاثیرات خوب را دنبال کنند.
- تحقیقات نشان میدهد کودکان زمانی که 18 ساله میشوند باید مجاز به حضور در رسانههای اجتماعی باشند. این امر ممکن است واقعبینانه نباشد، بنابراین آنها پیشنهاد میکنند تا 16 سالگی صبر کنید. در این مسیر، محکم بمانید.
- بچهها را تشویق کنید درباره هرچیزی، از جمله محتوای نامناسب یا پیامهایی که ممکن است در اینترنت با آنها مواجه شوند، آشکارا با شما ارتباط برقرار کنند.
- به کودکان بیاموزید درخواست دوستی افرادی که شخصا نمیشناسند، نپذیرند و مرتبا فهرست دوستان آنها را بررسی کنید. اطمینان یابید حسابهای آنلاین آنها خصوصی است و افرادی را که نمیشناسند یا به آنها اعتماد ندارند، مسدود کنید.
- دسترسی به اینترنت در شب را محدود کنید، زیرا این ارسال یک پیام برای شکارچیان است که کودکان مورد هیچ نظارتی نیستند و در درجه اول، کودکان را در این مواقع، هدف قرار میدهند.
- سیاستهایی را با سایر والدین و مدرسه درنظر بگیرید تا استفاده از موبایل را مدیریت و محدودیتهایی ایجاد کنید، مانند نداشتن تلفن همراه در کلاس.
- اگر میخواهید فرزندتان برای ایمنی، تلفن همراه داشته باشد، به جای تلفن هوشمند، یک تلفن تاشو یا یک ساعت هوشمند برای برقراری ارتباط با او تهیه کنید. اگر گوشی هوشمند دارند، از ویژگیهای کنترل والدین برای نظارت بر فعالیتهای آنلاین و تعیین محدودیت برای زمان نمایش استفاده کنید.
- به فرزندتان توضیح دهید اطلاعات شخصی مانند شماره تماس، آدرس، نام دوستان، دعوتنامهها یا عکسها را به دیگری ارسال نکند و خصوصا با توجه به این شیوه، هیچ ملاقات حضوری نداشته باشد.
والدین باید نسبت به فعالیتهای آنلاین فرزندان، مطلع و درگیر باشند تا ایمنی و رفاه آنها را تضمین کنند. علاوه بر این، جایگزینی زمان نمایش با فعالیتهایی مانند تاریخ بازی، ورزش، بازیهای رومیزی، داوطلبانه، بازیهای تخیلی یا فعالیتهای خارج از منزل ضروری است.
هرچند خطرات احتمالی مرتبط با رسانههای اجتماعی وجود دارد اما دنیای آنلاین مزایایی را نیز داراست و میتواند برای بزرگسالان و جوانان لذتبخش باشد. با تعیین محدودیتها و درک اهمیت ایمنی آنلاین، والدین میتوانند تجربیات فرزندان را بهبود بخشند.