عصر ارتباط – ظهور فناوریهای جدید، این امکان را فراهم کرده که در سالهای اخیر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش به میزان قابلتوجهی افزایش یابد. این فناوریها با داشتن کاتالوگ گستردهای از برنامههای کاربردی در بخشهای مختلف مانند سرگرمی، مدیریت، روباتیک، آموزش و انواع شرکتها، در محیط کنونی ما بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند. در این مطلب، تاثیر استفاده از ICT در آموزش و پرورش، بررسی شده است.
* قبل از آغاز
فناوری اطلاعات و ارتباطات، مجموعهای از تکنیکها و دستگاهها بر اساس ابزارهای جدید تکنولوژیک، پشتیبانیها و کانالهای مختلف اطلاعات و ارتباطات است. همچنین میتوان به این تعریف، فرایند کسب، ذخیره، پردازش و انتقال اطلاعات به صورت دیجیتال را نیز اضافه کرد. افزایش قابل توجه استفاده اجتماعی از ICT و تاثیر گسترده آن، جنبهای است که نمیتوان در دنیای آموزش از آن چشمپوشی کرد. فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، به ابزاری اساسی برای معلمان و دانشآموزان امروزی در کلاس تبدیل شدهاند.
* آموزش و ICT
استفاده از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، در آموزش بسیار گسترده است؛ بهگونهای که کلاسهای درس نباید آن را نادیده بگیرند و باید تا جایی که میتوانند از آن بهره ببرند. با این حال، باید به کودکان و نوجوانان یاد داد از این ابزار، آگاهانه و ایمن استفاده کنند. حوزه آموزش، باید مسوولیت اجرای تدریجی همه فناوریهایی را که ممکن است به نوعی به یادگیری دانشآموزان کمک کنند، برعهده گیرد و اطمینان حاصل کند در دنیایی که بخشی از زندگی حرفهای و محیط اجتماعی آنهاست، استفاده از ICT را یاد میگیرند.
* کاربردهای استفاده از فناوری در کلاس
وبلاگها و شبکههای اجتماعی این امکان را به ما میدهد تا گروههای کاری ایجاد کنیم که در آن دانشآموزان، موضوعات مختلف را مشاهده كرده، مطالب مرتبط با موضوعات را منتشر كنند و مواردی از این قبیل.
برنامهریزی از طریق ابزار: تقویمها برای مدیران، برنامهریزی امتحانات، ایجاد گردش کار و نظایر آن بسیار مفید هستند.
ذخیرهسازی دادهها در فضای ابری: امکان دسترسی از هر دستگاه و از هر مکان را به ما میدهد. برخی از ابزارهایی که از این فناوری استفاده میکنند، بستههای اداری، انبار و غیره هستند.
تختههای سفید دیجیتالی و جداول تعاملی: تختههای سفید، امکان نمایش و کنترل تصاویر از طریق رایانه، ایجاد یادداشت و نظر، ذخیره و یا ارسال صفحه از طریق ایمیل را دارند. جداول تعاملی، این امکان را برای دانشآموزان فراهم میکند که بهطور مستقیم با معلمان ارتباط برقرار کنند. در سیستمهاي عامل یادگیری الکترونیکی مانند پداگو، ارزیابی آنلاین از جمله هزاران سوال امتحان، پیشرفت دقیق دانشآموزان، استانداردسازی ارزیابیها و ایجاد گردش کار به آنها اضافه میشود.
* مزایای استفاده از فناوری در آموزش
اکنون ثابت شده استفاده از فناوریهای نوین در کلاس، باعث افزایش انگیزه دانشآموزان میشود و آنها علاقه بیشتری نشان میدهند و در زمینههایی که تحصیل میکنند، بیشتر درگیر میشوند. این فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، استفاده از منابع آموزشی نوآورانه، تجدید روشهای یادگیری، ایجاد همکاری فعالتر دانشآموزان و کسب همزمان دانش فنی را امکانپذیر میسازد. علاوه بر این، فناوری اطلاعات و ارتباطات در رشد تشخیص، کمک زیادی میکنند. توانایی جستوجو در منابع مختلف، ایجاد تضاد بین آنها و همچنین ساختار اطلاعات، از مهمترین مهارتهایی است که دانشآموزان به لطف استفاده از ICT میآموزند. با این حال، مزایای بیشتری نیز وجود دارد که عبارتند از:
علاقه به یادگیری افزایش مییابد: استفاده از منابع متنوع مانند فیلمها، وبسایتها، گرافیکها و بازیها، باعث جذابیت بیشتر موضوعات سنتی میشود.
محتوای چندرسانهای، ابزار بسیار مفیدی برای نزدیکی موضوعات مختلف با روش سرگرمکننده به دانشآموزان است.
تعامل: استفاده از ICT در کلاس، باعث افزایش نگرش فعال و مشارکتی دانشآموز میشود که این امر در یادگیری نقش دارد و او به عنوان قهرمان اصلی، ایفای نقش میکند.
همکاری بین دانشآموزان: این امر به لطف ابزارهای مختلف دیجیتال به وضوح افزایش مییابد. با استفاده از فناوریهای نوین، ایجاد پروژههای تیمی، همکاری و یادگیری از یکدیگر برای دانشآموزان، بسیار آسانتر است.
خلاقیت را افزایش میدهد: فناوریها، رشد تخیل و همچنین ابتکار عمل همه اعضای کلاس را تحریک میکند.
افزایش ارتباط: ارتباط نزدیک بین دانشآموزان و معلمان از طریق کانالهای مختلف به روش خودجوش و کمتر رسمی تشویق میشود.
شخصیسازی و بهروزرسانی مطالب: محیطهای دیجیتالی، امکان بهروزرسانی بیدرنگ تمام اطلاعات و منابع را فراهم میکنند. علاوه بر این، امکان تنظیم ابزار و محتوا با واقعیتهای محلی و نزدیک وجود دارد.
پداگو: بستر آنلاینی است که یادگیری را آسانتر میکند. مهارتهای دیجیتالی در تعیین ورود به دنیای حرفهای و بهطور کلی، برای زندگی، اساسی هستند. بنابراین استفاده از ICT در کلاس، بیش از توجیه است. با استفاده از پداگو، میتوانید به راحتی سوال و آزمون ایجاد کنید، انواع مهارتها را ارزیابی كرده و سریعا نتیجه بگیرید. با استفاده از این فناوری، دانشآموزان میتوانند دانش و درک خود را بهبود بخشند و معلمان قادر به کاهش کار خود باشند و این فناوری به آنها اجازه میدهد روی تدریس تمرکز کنند.