سعید میرشاهی – شرکت OpenAI تحت حمایت مایکروسافت، برنامه چتچیپیتی (ChatGPT) موفق خود را برای کاربران چینی محدود کرده اما این برنامه، توجه زیادی را در این کشور جلب کرده است. همچنین شرکتهایی که برای ادغام فناوری در محصولات خود و مقابله با رقیب عجله دارند، توجه زیادی به این برنامه دارند.
هرچند شهروندان چینی قادر به ایجاد اکانتهایOpenAI ، برای دسترسی به چتبات مبتنی بر هوش مصنوعی نیستند اما شبکههای خصوصی مجازی (VPN) و شماره تلفنهای خارجی، به برخی افراد کمک میکنند تا محدودیتها را دور بزنند.
- از محبوبیت تا عقبماندگی
در عین حال، مدلهای OpenAI ورای برنامه ChatGPT، که میتواند مقالات، دستورالعملها و کدهای کامپیوتری پیچیده بنویسند، در چین نسبتا قابل دسترس هستند و به طور فزاینده در برنامههای فناوری مصرفکننده چینی از شبکههای اجتماعی گرفته تا خرید آنلاین، گنجانده میشوند.
محبوبیت فزاینده این ابزارِ به سرعت در حال افزایش، بیانگر آگاهی چینیها درباره میزان پیشرفته بودن هوش مصنوعی ایالات متحده است.
به گفته تحلیلگران، شرکتهای فناوری در دومین اقتصاد بزرگ جهان تا اندازهای این عقبماندگی را احساس میکنند، زیرا در تلاش برای رفع آن هستند.
هیجان زیادی در حوزه ChatGPT وجود دارد. دینگ دائوشی، مدیر مشاوره اینترنتی Sootoo در پکن میگوید: «برخلاف متاورس که در یافتن برنامههای کاربردی واقعی با مشکلات زیادی مواجه است، چتجیپیتی، به طور ناگهانی به ما کمک کرد تا به تعامل انسان و رایانه دست یابیم. تغییراتی که این برنامه ایجاد خواهد کرد، فوریتر، مستقیمتر و سریعتر هستند.»
برنامه OpenAI یا ChatGPTآن، توسط مقامات چینی مسدود نشده اما OpenAI به کاربران چین، هنگکنگ، ایران، روسیه و بخشهایی از آفریقا، اجازه ثبتنام نمیدهد.
در گفتگوی OpenAI با رویترز اشاره شده که این شرکت تلاش میکند خدمات خود را به طور گسترده در دسترس قرار دهد. این شرکت مستقر در سانفرانسیسکو در یک بیانیه ایمیلی اعلام کرد: «در حالی که میخواهیم فناوری خود را در همهجا در دسترس قرار دهیم، شرایط در برخی کشورها این کار را دشوار یا غیرممکن میکند تا آن را به گونهای انجام دهیم که با ماموریت ما سازگار باشد. ما اکنون برای افزایش تعداد مکانهایی که میتوانیم دسترسی ایمن و مفید به ابزارهایمان فراهم کنیم، کار میکنیم.»
طبق گزارش رسانههای محلی، در دسامبر، ویچت (WeChat) متعلق به Tencent Holdings، بزرگترین برنامه پیامرسانی چین، چندین برنامه مرتبط با ChatGPT را که در شبکه ظاهر شده بودند، تعطیل کرد اما آنها همچنان مجددا ظهور میکنند و به فعالیت خود ادامه میدهند.
به این ترتیب که دهها ربات تقلبی با فناوری چتجیپیتی در ویچت ظاهر شدهاند و علاقهمندان از آن برای ایجاد برنامهها یا اکانتهای خودکار استفاده میکنند و میتوانند با کاربران تعامل داشته باشند. حداقل یک حساب برای پرسیدن 20 سوال، هزینهای معادل 9.99 یوان (1.47 دلار) از کاربران دریافت میکند. البته هلدینگTencent به درخواست رویترز برای اظهارنظر پاسخ نداد.
چتجیپیتی از تعامل زبان چینی پشتیبانی میکند و توانایی بالایی در مکالمه با این زبان دارد. همین امر به پذیرش غیررسمی این برنامه در چین کمک کرده است.
شرکتهای چینی همچنین از ابزارهای پروکسی یا مشارکتهای موجود با مایکروسافت استفاده میکنند که میلیاردها دلار در OpenAI سرمایهگذاری کرده تا به ابزارهایی دسترسی پیدا کنند که به آنها امکان میدهد فناوری هوش مصنوعی را در محصولات خود جاسازی کنند.
همچنینProximai مستقر در شنژن، در دسامبر، یک شخصیت مجازی را در برنامه اجتماعی سهبعدی خود معرفی کرد که از فناوری اصلی ChatGPT برای مکالمه استفاده میکرد. شرکت نرمافزار سرگرمی Kunlun Tech مستقر در پکن نیز قصد دارد ChatGPT را در مرورگر وب خود Opera قرار دهد.
برنامه SleekFlowیک استارتاپ تحتحمایت Tiger Global در هنگکنگ گفت که هوش مصنوعی را در ابزارهای پیامرسانی ارتباط با مشتری خود ادغام میکند.
هنسون تسای، بنیانگذار SleekFlow خاطرنشان کرد: «ما مشتریانی در سراسر جهان داریم.» نکته قابل توجه اینکه چتجیپیتی، ترجمههای عالی انجام میدهد که گاهی اوقات بهتر از سایر محصولات موجود در بازار است.
- سانسور؛ آری یا نه؟
تستهای رویترز از چتجیپیتی نشان میدهد که چتبات با سوالاتی که در سرزمین اصلی چین حساس هستند، مخالف نیست. به عنوان مثال، در پاسخ به سوالی درباره افکار خود درباره رئیسجمهور چین، شیجین پینگ پاسخ داد که نظرات شخصی ندارد و طیفی از دیدگاهها را ارائه کرد اما طبق بررسی رویترز، برخی از رباتهای پروکسی آن در ویچت، این عبارات را در لیست سیاه قرار دادهاند که با سانسور شدید چین در فضای سایبری خود مطابقت دارد.
هنگامی که در یک ربات پروکسیChatGPT ، سوال مشابهی درباره شیجین پینگ پرسیده شد، پاسخ داد که این مکالمه، قوانین را نقض میکند.
ویل دوان، بنیانگذار Proximai، برای پیروی از قوانین چین گفت که پلتفرم او اطلاعات ارائهشده به کاربران را در طول تعامل آنها با ChatGPT فیلتر میکند.
رگولاتورهای چینی که سال گذشته، قوانینی را برای تقویت حکمرانی فناوری دیپفیک (جعل عمیق) معرفی کردند، اکنون درباره چتجیپیتی اظهارنظر نکردهاند، با این حال، رسانههای دولتی این هفته در مورد خطرات بازار سهام در بحبوحه جنجال بر سر سهام محلی ChatGPT هشدار دادند.
البته اداره فضای سایبری چین، رگولاتور اینترنت، به درخواست رویترز برای اظهارنظر در این زمینه پاسخ نداد.
راجر کریمرز، استادیار دانشگاه لیدن میگوید: «با مقررات منتشرشده در سال گذشته، دولت چین معتقد است ما در حال حاضر شاهد ظهور این فناوری هستیم و میخواهیم جلوتر از منحنی باشیم. من کاملا انتظار دارم بیشتر محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی غیرسیاسی باشد.»
- رقبای چینی
در همین حال برخی از بزرگترین غولهای فناوری چین مانند بایدو و علیبابا نیز به این هیاهو میپیوندند و این هفته بهروزرسانیهایی را درباره مدلهای هوش مصنوعی موردنظرشان ارائه کردند. این امر باعث شد سهامشان را بزرگنمایی کنند.
بایدو اعلام کرد که آزمایش داخلی «ارنی بات» (Ernie Bot) را در ماه مارس کامل خواهد کرد؛ این، یک مدل بزرگ هوش مصنوعی است که بایدو در بخش جستجو از سال 2019 روی آن کار کرده است.
شرکت علیبابا نیز اعلام کرد موسسه تحقیقاتی آکادمی Damo در حال آزمایش ابزاری به سبک ChatGPT است. همچنین دوان که شرکت وی از یک چتبات هوش مصنوعی بایدو به نام Plato برای پردازش زبان طبیعی (NLP) استفاده میکند، خاطرنشان کرد که ChatGPT حداقل یک نسل قدرتمندتر از راهحلهای NLP فعلی چین است؛ اگرچه در برخی زمینهها، مانند درک زمینه مکالمه، ضعیفتر است. با این حال، بایدو به درخواست رویترز برای اظهارنظر پاسخی نداد.
دسترسی به OpenAI’s GPT-3 برای اولین بار در سال 2020 راهاندازی شد که بهروزرسانی آن ستون فقرات ChatGPT را تشکیل میدهد.
دوان میگوید: خطرات بالقوه انطباق طولانیمدت به این معناست که شرکتهای چینی احتمالا ChatGPT را مشروط به اینکه با عملکرد محصول توسعهیافته ایالات متحده مطابقت داشته باشد، با یک برنامه محلی، جایگزین میکنند.
او میگوید: «ما واقعا امیدواریم که راهحلهای جایگزین در چین وجود داشته باشد که بتوانیم مستقیما از آنها استفاده کنیم… راهکارهایی که ممکن است حتی مدیریت بهتری در چین داشته باشد و قادر باشد بهتر با مقررات این کشور منطبق شود.»