عصر ارتباط –
خطرات فناوری 5G که هواپیماها را تهدید میکند
سعید میرشاهی-
- چالش شرکتهای مخابراتی و هوانوردی
بسیاری از شرکتهای فعال در حوزه فناوری 5G مانند AT&T و Verizon با این ادعا مخالفت کردهاند اما ظاهرا دیدگاه Prasenjit Mitra، پروفسور علوم و فناوری اطلاعات در دانشگاه پنسیلوانیا، در مقاله‌ای که اولین بار در The Conversation منتشر شد، با ادعای FAA مطابقت دارد. اگرچه شرکتهای AT&T و Verizon با ادعای FAA مخالف بودند اما هر دو موافقت کردند نصب آنتن‌های تلفن همراه جدید خود را در نزدیکی فرودگاه‌ها به مدت شش ماه متوقف کنند. با این حال، به نظر می‌رسد این اختلافات به زودی کاهش نمی‌یابد. مناقشه با حراج بخشی از طیف باند C توسط دولت ایالات متحده به اپراتورهای بیسیم در سال 2021 به مبلغ 81 میلیارد دلار آغاز شد. استفاده اپراتورها از طیف باند C برای ارائه خدمات 5G با سرعت کامل، 10 برابر سریعتر از سرعت شبکههای 4G است. این پروفسور علوم و فناوری اطلاعات، در حالی که دیدگاه FAA را به اشتراک می‌گذارد، معضلات شبکههای 5G را بررسی کرده است.
وی معتقد است سیگنالهای بیسیم توسط امواج رادیویی منتقل میشوند. طیف رادیویی از 3 هرتز تا 3000 گیگاهرتز متغیر و بخشی از طیف الکترومغناطیسی است. بخشی از طیف رادیویی که سیگنال‌ها را از تلفن شما و سایر دستگاه‌های بیسیم حمل میکند، 20 کیلوهرتز تا 300 گیگاهرتز است. اگر دو سیگنال بیسیم در یک منطقه از فرکانس یکسانی استفاده کنند، نویز مخدوش دریافت خواهید کرد. این نویز را زمانی میشنوید که در میانه راه بین دو ایستگاه رادیویی هستید که از باندهای فرکانسی یکسان یا مشابه برای ارسال اطلاعات خود استفاده میکنند. در این حالت، سیگنال‌ها مخدوش میشوند و گاهی اوقات یک ایستگاه را میشنوید و در زمان‌های دیگر، ایستگاههای دیگری که همگی با دوز مناسبی از نویز مخلوط میشوند. در ایالات متحده آمریکا، استفاده از این باندهای فرکانس توسط کمیسیون ارتباطات فدرال به شدت رگولاتوری میشود تا اطمینان حاصل شود ایستگاههای رادیویی، حاملهای بیسیم، لاینها یا طیفهای فرکانس برای استفاده منظم لحاظ شدهاند.
- فناوری 5G و ارتفاع سنج هواپیما
این متخصص فناوری در ادامه به این نکته اشاره کرد که چگونه ارتفاعسنجهای مورداستفاده هواپیماهای مدرن برای محاسبه زمان بازگشت سیگنال از زمین، به منظور آگاهی از وضعیت هواپیما در سیستم‌های فرود خودکار، بسیار حیاتی هستند. دید کم ارتفاعسنج رادیویی در هواپیما به خلبان میگوید که هواپیما چقدر از زمین فاصله دارد. به گفته پروفسور پراسنجیت میترا، اگر ارتفاعسنج، سیگنال یک حامل بیسیم را به عنوان سیگنال برگشتی از زمین تفسیر کند، ممکن است به اشتباه فرض کند زمین از آنچه هست، نزدیکتر است، بنابراین در تلاش برای کاهش ارتفاع هواپیما و سایر مانورهای لازم برای فرود هواپیماست.
وی معتقد است اگر تداخل با سیگنالهای حامل بیسیم، سیگنالهای رادیویی ارتفاعسنج را خراب و مخدوش کند، ممکن است ارتفاعسنج، سیگنال برگشتی را تشخیص ندهد و در نتیجه نتواند تشخیص دهد هواپیما چقدر به زمین نزدیک است. وی همچنین خاطرنشان کرد بخش‌هایی از طیف فرکانس رادیویی مورداستفاده هواپیماها و حاملهای تلفن همراه، متفاوت است. مشکل این است که ارتفاعسنجهای هواپیما از محدوده 4.2 تا 4.4 گیگاهرتز استفاده میکنند، در حالی که طیف باند C اخیرا فروخته شده و قبلا نیز استفاده نشده است. حاملهای بی سیم از 3.7 تا 3.98 گیگاهرتز، متغیر است. این متخصص فناوری اطلاعات مینویسد: «معلوم است اختلاف 0.22 گیگاهرتز بین سیگنال‌ها، برای اطمینان کامل از اینکه سیگنال حامل تلفن همراه با سیگنال ارتفاعسنج اشتباه گرفته نشود یا آن را خراب نکند، کافی نیست.»
- از تداخل تا تفاهم
اگرچه این پژوهشگر فناوری امیدوار بود برای عملکرد صحیح ارتفاع سنجها، سیگنالهای سرگردان را در حالی که فیلتر میشوند، میتوان به عنوان نویز ثبت کرد اما وی همچنین خاطرنشان کرد ارتقای ارتفاعسنج هواپیما، گران است. پروفسور پراسنجیت میترا به متخصصان هوانوردی و شبکههای مخابراتی توصیه کرد: «بهتر است به تفاهم برسند و فعلا از مشکلات دوری کنند.» وی در حالی که معتقد است احتمال چنین تداخلی بسیار اندک است اما هشدار داد دادههای زیادی وجود ندارد که بگوییم چنین تداخلی هرگز رخ نخواهد داد. به وقوع پیوستن تداخل، بستگی به گیرندههای ارتفاعسنج و حساسیت آنها دارد. این متخصص فناوری اطلاعات میگوید: «هیچ راهی برای اطمینان از اینکه این سیگنالهای مزاحم سرگردان هرگز به ارتفاعات نخواهند رسید، وجود ندارد.» سیگنالهای 5G با سرعت کامل، همانند سیگنالهای ارائهشده در سرویسهای حامل بیسیم، ممکن است با ارتفاعسنجهای هواپیما تداخل داشته باشند.
در این رابطه، شرکتهای AT&T و Verizon پس از توافق برای عدم نصب فرستنده و گیرنده 5G در نزدیکی 50 فرودگاه بزرگ برای شش ماه اول سال، درخواست دیگر FAA مبنی بر به تعویق انداختن استفاده از 5G را رد کردند. مدیران ارشد این دو شرکت، در نامه ارسالی به رگولاتوری تاکید کردند سرویسهای 5G خود را ادامه خواهند داد. بر اساس گزارش فایننشال تایمز، اپراتورهای مخابراتی: «مشابه مشخصات موجود در فرانسه، مناطق به اصطلاح محروم را در اطراف فرودگاه‌ها انتخاب خواهند کرد.»
