عصر ارتباط –
کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در جلسات شماره ۳۲۸ و شماره ۳۲۹ بهمنظور تحقق پوشش ۸۰ درصدی دسترسی پهن‌باند ثابت خانوارها بر اساس اهداف عملیاتی طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات مصوب جلسه شماره ۶۶ شورای عالی فضای مجازی و ماده ۵ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، «اصول حاکم بر حمایت از توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبر نوری» را به عنوان یکی از پروژه‌های اولویت‌دار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بررسی را تصویب کرده و مفاد این مصوبه روز گذشته منتشر شد.
دارندگان پروانه شبکه ثابت، شامل کلیه دارندگان پروانه‌های ایجاد شبکه ثابت از سازمان هستند که در زمان تصویب این مصوبه عبارتند از: شرکت مخابرات ایران، دارندگان پروانه ایجاد و بهره‌برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP)، دارندگان پروانه همگرای شبکه و خدمات ارتباطی (CNSP) و دارنده پروانه ایجاد و بهره‌برداری از شبکه‌های انتقال داده نوری و دسترسی کاربران با استفاده از فیبر نوری.
مصداق کاربران این مصوبه، منازل و کسب‌وکارهای بهرهبردار خدمت دسترسی مبتنی بر فیبر نوری (FTTP) و منظور از شبکه، شبکه دسترسی مبتنی بر فیبر نوری قابل بهره‌برداری با سطح کیفیت خدمت مورد تایید سازمان است که در آن کلیه تجهیزات فعال و غیرفعال لازم برای ارایه خدمت دسترسی مبتنی بر فیبر نوری (FTTP) به کاربران وجود داشته باشد.
منظور از نقطه حضور، نقطه‌ای از شبکه است که در آن تجهیزات فعال یا غیرفعال وجود داشته باشد به نحوی‌که از طریق آن امکان ارایه خدمت دسترسی مبتنی بر فیبر نوری به کاربر وجود داشته باشد؛ همچنین خانوار تحت پوشش، خانواری است واقع در شعاع هوایی حداکثر ۳۰۰ متری یکی از نقاط حضور که ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ درخواست وی، خدمت دسترسی مبتنی بر فیبر نوری برای او تامین شود؛ متقاضی نیز یک یا چند دارنده پروانه شبکه ثابت درخواست‌کننده ایجاد شبکه دسترسی مبتنی بر فیبر نوری است.
مطابق الزامات برنامه توسعه شبکه، ۸۰ درصد خانوارهای هر استان باید پوشش داده شوند و مبنای پوشش خانوار، کدپستی یا پلاک ثبتی شهری/ روستایی و نقشه‌های هوایی مورد تأیید سازمان در نواحی خدمات شهری/ روستایی است. همچنین باید حداقل ۵۰ درصد کاربران امکان استفاده از خدمت دسترسی از طریق فیبر نوری (FTTP) و حداکثر ۵۰ درصد کاربران امکان استفاده از خدمت دسترسی پرسرعت از طریق دسترسی سیمی با قابلیت حداقل سرعت ۵۰ مگابیت‌برثانیه و دسترسی رادیویی مجاز با قابلیت حداقل سرعت ۳۰ مگابیت‌برثانیه را داشته باشند. برای حداقل ۱۰ درصد کاربران امکان استفاده از خدمت دسترسی از طریق فیبر نوری با قابلیت حداقل سرعت یک گیگابیت‌برثانیه وجود داشته باشد؛ همچنین وجود یک نقطه حضور در هر شهر الزامی است.
مطابق اصول کلی احراز صلاحیت و تعیین دارنده پروانه متعهد، سازمان موظف است ظرف مدت یک ماه، پیش‌نویس ضوابط فراخوان، احراز صلاحیت و تعیین دارنده پروانه متعهد را برای تصویب به کمیسیون ارایه کند؛ پیشنهاد متقاضی برای پوشش خانوار باید برای یک بازه زمانی حداکثر سه ساله تنظیم شود و در آن حداقل سرعت دسترسی، نحوه پوشش، برنامه زمان‌بندی اجرایی در هر شهر، حداقل و حداکثر ظرفیت قابل تخصیص به خدمات عمده‌فروشی، ظرفیت قابل ایجاد، حداقل پهنای باند قابل ارایه به هر کاربر، هزینه‌های سرمایه‌گذاری و عملیاتی و نحوه تامین سرمایه برای هر سال مشخص باشد؛ همچنین تعهدات و ضوابط این مصوبه به عنوان الحاقیه به پروانه‌های دارنده پروانه متعهد اضافه میشود.
اما در ماده چهار مصوبه مقررات حمایت از توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبر نوری، ذکر شده که با توجه به طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه و رسیدن به نقطه سربه‌سر طرحهای توسعه شبکه مبتنی بر فیبر نوری برای منازل و کسب و کارها (FTTP)، از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا پایان سال ۱۴۰۸ مبلغ حقالسهم دولت از درآمد ارایه خدمات دسترسی مبتنی بر این فناوری به شرط تفکیک درآمد خدمات FTTP از سایر خدمات در صورتهای مالی حسابرسی شده مورد تایید سازمان یک‌دهم درصد تعیین میشود؛ همچنین از ابتدای سال ۱۴۰۱ و به‌شرط تفکیک حساب‌های مالی عمده‌فروشی و خرده‌فروشی در صورتهای مالی حسابرسی شده، رعایت الزامات مصوب کمیسیون و تایید سازمان، درآمد عمده‌فروشی خدمات مبتنی بر فیبر نوری مشمول حقالسهم دولت نخواهد بود.
صرفاً دارنده پروانه متعهد موضوع این مصوبه برای استفاده از شبکه ارتباطی موضوع بند “ب” ماده ۶۷ قانون برنامه پنج‌ساله ﺷﺸﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ به وزارت نیرو معرفی خواهد شد؛ همچنین دارنده پروانه متعهد موظف است در صورت وجود متقاضی حداقل ۳۰ درصد از ظرفیت شبکه ایجاد شده بر بستر امکانات مذکور را در چارچوب ضوابط ابلاغی سازمان به‌صورت عمده‌فروشی واگذار کند؛ تعهدات طرح کسبوکار موضوع بند ۳-۲ به تعهدات اجرا و توسعه موافقت‌نامه دارنده پروانه متعهد اضافه شده و اعتبار پروانه وی تا پایان سال ۱۴۱۰ تمدید میشود.
مطابق سیاست‌های نرخ‌گذاری در این مصوبه، سازمان موظف است تعرفه داکت، میکروداکت، سابداکت مندرج در “مقررات ارایه و استفاده از امکانات پایه‌ای شرکت مخابرات ایران” موضوع مصوبه جلسه شماره ۲۳۰ کمیسیو تنظیم مقررات ارتباطات را بازبینی و ظرف مدت یک ماه برای تصویب به کمیسیون ارایه کند؛ البته ارایه امکانات شرکت مخابرات ایران در اجرای شبکه دسترسی مبتنی بر فیبر نوری به‌صورت قرارداد اجاره بلندمدت (IRU) بلامانع است.
همچنین نرخ خدمات خرده‌فروشی از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا پایان سال ۱۴۱۰ بر اساس شرایط بازار و عرضه و تقاضا خواهد بود. صورت ارایه خدمت دسترسی مبتنی بر فیبر نوری به‌صورت یک بسته ترکیبی با سایر خدمات ارتباطی شامل داده، صوت، پیامک ثابت یا همراه، کل خدمات بسته شامل نرخ‌گذاری نخواهد بود.
مطابق این مصوبه، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی موظف است نسبت به بررسی انطباق شرایط و تعهدات پروانه‌های موجود با ضوابط موضوع این مصوبه اقدام و نتیجه را حداکثر ظرف مدت یک ماه به کمیسیون ارایه کند؛ سازمان موظف است ظرف مدت دو ماه، سامان‌های به منظور ارایه اطلاعات آماری از توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبر نوری پیادهسازی کند؛ عدم شرکت دارندگان پروانه شبکه ثابت در فراخوان منعی برای ادامه فعالیت آن‌ها در چارچوب پروانه‌شان ایجاد نمی‌کند.
