عصر ارتباط – صبا رضایی – این روزها مردم به جای خرید گوشیهای جدید به تعمیر قدیمیها روی آوردهاند. تحصیل آنلاین در یک برههای رونق فروش گوشیهای همراه را به دنبال داشت اما تورم به حدی افزایش یافت که دیگر خرید و ارتقای گوشی موبایل برای بسیاری از مردم به ویژه آنها که چند فرزند محصل داشتند، غیرممکن شد.
بازار موبایل معروف است به اینکه با افزایش نرخ ارز، لحظهای قیمتها را بالا میبرد اما در صورت کاهش قیمت دلار، چندماهی طول میکشد تا قیمتها کاهش یابد و گاه اصلا خبری از کاهش قیمتها نمیشود و برخی فروشندگان ماهها اعلام میکنند که در زمان اوج قیمتها گوشیها را خریداری کردهاند و به این ترتیب از اصلاح قیمتها خودداری میکنند.
به هر حال به نظر میرسد بخش زیادی از این بازار، مثل بازارهایی نظیر مسکن و اجاره، چندان دلسوز مردم نیست.
اما واردکنندگان موبایل هم حرفهای خود را دارند. در یک نمونه یک واردکننده موبایل میگوید، خرید و واردات گوشیها نیز شرایط خاص خود را دارد، واردکنندگان باید تا شش ماه پول فروشنده خارجی را پرداخت کنند و در صورت افزایش نرخ ارز، هزینههایشان افزایش مییابد.
با این حال ظاهرا افزایش قیمتها در این بازار موجب شده که در کشوری همچون آمریکا نیز، تعمیرات موبایل باب شود. به همین دلیل با رسمیت یافتن قانون حق تعمیر در آمریکا که مهد تکنولوژی است، تعمیر دستگاههای فناوری در دنیا نیز رسمیت یافته است.
به طور معمول میل و خواسته اقتصادی غولهای فناوری این است که با عرضه کالاهای جدید و از رده خارج کردن اجناس قدیمی، همواره مشتریان را تشویق به خرید دستگاههای جدید کنند.
با این وجود، همیشه اوضاع به این منوال نبود؛ مردم وسایل خانگی خود را تعمیر میکردند و خودروی خود را سالها نگه میداشتند، اما با ورود تکنولوژی به زندگی مردم، تشویق تولیدکنندگان به خرید کالاهای جدید بیشتر شد.
تکنولوژی هم که همواره در حال پیشرفت است، بنابراین به نظر میرسد خرید کالاهای جدید ضرورت دارد. با این همه خرید موبایل و کامپیوتر برای ایرانیان هرروز سختتر میشود. کما اینکه اکونومیست سال گذشته تهران را گرانترین شهر برای خرید کامپیوتر نامید و عنوان کرد با افزایش نجومی قیمت کامپیوتر، این کالا در تهران گرانتر از هر شهر دیگری در جهان است.
گوشیهای همراه نیز وضعیتی مشابه دارند. البته نرخ ارز بسیار افزایش یافته اما حقوق مردم تغییری نکرده است. شرکتهای واردکننده موبایل و لپتاپ یا افزایش نرخ ارز؛ مقصر هرکدام که باشد، فرقی به حال مردم ندارد زیرا آنها دیگر قدرت خرید کالاهای جدید را ندارند.
رکود در علاءالدین
پاساژ علاءالدین در ایران همچنان شاخص اصلی برای ارزیابی وضعیت بازار موبایل است.
اگرچه بازار چهارسو و پاساژهای دیگری نیز امروزه به مرکز بازار موبایل تبدیل شدهاند اما همچنان در پاساژ علاءالدین است که قیمت گوشیها تعیین میشود و میزان مشتری را میتوان از آن سنجید.
حالا اما به گفته فعالان این پاساژ، در علاءالدین خرید و فروش چندانی صورت نمیگیرد.
«شایسته» یک فعال در بازار موبایل به عصر ارتباط گفت: قیمت گوشیهای همراه به شدت افزایش یافته و همین امر موجب شده تا مردم به جای خرید گوشی جدید به تعمیر گوشیهای قدیمی خود روی آورند.
او افزود: در حال حاضر بازار موبایل راکد است. اگر دلار از این هم بالاتر رود، فروش موبایل به صرفه نبوده و باید تغییر شغل دهیم. حتی ممکن است به جای فروش گوشی به تعمیر آن روی آوریم که وضع بهتری از فروش دارد. یا اینکه کلا از این صنف خارج شویم و ممکن است واردکنندگان نیز دیگر تمایلی به واردات موبایل نداشته باشند.
به گفته این فروشنده، واردات موبایل به خودی خود، چالشهای بسیاری دارد. اگر مشتری هم نباشد دیگر دلیلی برای واردات کالا وجود ندارد. ما هم از گرانی گوشی خشنود نیستیم، در زمانی که قیمتها معقولانه بود هم مشتری بیشتری داشتیم و هم بازار رونق داشت.
بازار پررونق تعمیرات
در سمت دیگر این بازار راکد اما تعمیرکاران موبایل از رونق تعمیرات میگویند.
برخی که در آموزش تعمیر موبایل نیز فعالیت دارند، مدعی هستند درآمد برخی کارآموزان گاه از روزی 4 میلیون تومان هم فراتر رفته است. حتی بسیاری از بانوان نیز در حوزه تعمیرات فعالیت دارند.
«حسینی»، تعمیرکار و مربی تعمیرات موبایل به عصر ارتباط گفت: در حال حاضر بازار تعمیرات موبایل بسیار رونق گرفته است و نسبت به بازار فروش گوشی، تعمیرات وضعیت بسیار بهتری دارد چون متاسفانه مردم قدرت خرید تلفن همراه را از دست دادهاند.
او افزود: افزایش قیمت موبایل دلیل اصلی است که مردم توانایی خریداری گوشی جدید را ندارند و همان قدیمیها را تعمیر میکنند. در حال حاضر تنها صنفی که در بازار موبایل، مشتری دارد، همان صنف تعمیرات است و فروشندگان هیچ مشتری ندارند.
این امر هم مهاجرت شغلی را به همراه خواهد داشت و هم رکود گسترده و حتی شاید افت شدید واردات موبایل را.
نرخ دلاری تعمیر موبایل در ایران
اما بازگردیم به کشور خودمان. برای آنکه بدانید روش تعیین و حدود قیمتها در تعمیر گوشیهای کشور چگونه است، بد نیست بدانید که نرخ تعمیر موبایل در ایران بر اساس نرخ روز دلار است.
هزینه تعمیرات موبایل در نرخنامه 1400 که از سوی اتحادیه دستگاههای مخابراتی تهران، تعیین میشود قیمتها تا حدودی بالاتر از نرخ بازار است و شما با کمی تحقیق و بررسی میتوانید قیمتهای پایینتری هم در بازار پیدا کنید.
اما این اتحادیه که نقش قانونی در نظارت و صدور پروانه به واحدهای مجاز را دارد قیمت گوشیهای همراه را به 7 قسمت تقسیم کرده است. بنابراین ملاک، قیمت روز گوشی (یعنی نرخ روز دلار) و بدون در نظر گرفتن برند آن است.
– تا 2 میلیون تومان (که گوشیهای ساده و گوشیهای اندروید ارزانقیمت در این رده قرار میگیرند)
– 2 تا 4 میلیون تومان (بیشترین گوشیهای بهروز و اقتصادی مثل نوکیا هواوی و شیائومی در این محدوده قرار دارند)
– 4 تا 8 میلیون تومان (گوشیهای اقتصادی سامسونگ و نزدیک به متوسط)
– 8 تا 12 میلیون تومان (موبایلهایهای متوسط بازار در این محدوده قرار دارند)
– 12 تا 20 میلیون تومان (گوشیهای نزدیک به پرچمدار در بسیاری از مدل و برندها)
– 20 تا 30 میلیون تومان (گوشیهای پرچمدار)
– 30 میلیون تومان و بالاتر (گوشیهای پرچمدار برندهایی همچون آیفون و سامسونگ)
مخلص کلام اینکه توصیه ما این است که در صورت توان برای خرید، حتما گوشی خود را از شرکتهای معتبر تهیه کنید تا امکان استفاده بهتری از خدمات گارانتی داشته باشید. البته گاه شرکتهای وارد ننده که موظف به ارایه خدمات گارانتی هستند بعد از پذیرش و در مدت کوتاهی به شما اطلاع خواهند داد که آیا ایراد و تعمیر گوشی شامل گارانتی آنها است یا خیر و همچنین در صورت عدم گارانتی در ایراد مشخص شده هزینه تعمیر موبایل را به شما اطلاع میدهد و در صورت نظر مثبت شما ادامه تعمیر انجام خواهد شد.
نکته قابل توجه اینکه برخی از این شرکتها سعی میکنند تا حد ممکن از پذیرش و تعمیر رایگان گوشی اجتناب کنند اما در عین حال مشاهده شده که تعمیرات پرهزینه هم بدون دریافت پولی در این شرکتها انجام میشود.