مراسم حج نشان‌دهنده یک نکته مهم در تحول دیجیتال اپراتورهای موبایل و توسعه شبکه‌های 5G و توانایی آنها برای حمایت از تعداد فزاینده زائران، در راستای اهداف چشم انداز عربستان تا سال 2030 بود. این اولین حجی بود که پس از کووید-19 از زائران بین‌المللی به مکه استقبال کرد و یک میلیون مهمان داخلی و بین‌المللی اجازه حضور داشتند.
به گزارش عصر ارتباط، همچنین این نخستین تست تاب‌آوری شبکه‌های 5G این کشور بود که در اکتبر 2019 راه اندازی شد و به این ترتیب شبکه‌های 5G به نقطه مرکزی نوآوری خدمات دیجیتال برای پشتیبانی از تجربه زائران حج تبدیل می‌شوند.
کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان (CITC) اواخر ژوئن آمادگی کامل زیرساخت‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات را برای مراسم حج اعلام کرد. در حال حاضر اپراتورها با بیش از 5900 دکل تلفن همراه، از جمله 2600 دکل 5G، که 41 درصد بیشتر از سال 2021 است به دنبال متراکم کردن شبکه‌های خود در اطراف مکه، مدینه و مکان‌های مخصوص حج هستند.
با توجه به حضور زائران، اپراتورها همچنین بیش از 11هزار نقطه دسترسی Wi-Fi را نصب کرده‌اند که به زائران روزانه دو ساعت دسترسی رایگان ارایه دادند.
حج در چندین روز در هر سال، در مکان‌های خاصی در شهر مکه و اطراف آن انجام می‌شود. با توجه به تعداد بازدیدکنندگان و رفت و آمد و اجتماع آنها در مکان‌های مختلف که برای زیارت ضروری است، این یک تقاضای منحصر به فرد در شبکه‌های مخابراتی است.
به عنوان مثال، مسیر منا تا عرفات 13 کیلومتر است و با پای پیاده انجام می‌شود، در حالی که زائران نیز در مکان‌هایی مانند مسجد الحرام در مکه در روز پایانی اجتماع می‌کنند.
زائرانی که در مراسم حج شرکت می‌کنند معمولاً از شبکه‌های تلفن همراه برای برقراری ارتباط با خانواده و اقوام در خانه و مستندسازی زیارت خود استفاده می‌کنند. با حضور یک میلیون نفر، ایجاد مراسم حج و اطمینان از وجود زیرساخت شبکه کافی به یک پروژه بزرگ برای کشور عربستان تبدیل شده است.
(این در حالیست که در مراسم اربعین سال جاری بر اساس آمار دبیرخانه آستان عباسی در شهر کربلا، تعداد زائرانی که تا روز شنبه بیست‌وششم شهریورماه وارد شهر کربلا شدند با یک جهش 5 میلیون نفری نسبت به سال قبل به بیش از ۲۱ میلیون نفر رسید که از این تعداد بیش از 3 میلیون و 300 هزار زائر، ایرانی بودند.
به عبارت دیگر تعداد کاربران شبکه مخابراتی در مراسم اربعین بسیار عظیم‌تر از مراسم حج بود و برای نمونه اپراتورهای کشور و در راس آنها همراه اول (به عنوان بزرگترین اپراتور ارتباطی منطقه) با پیش‌بینی تدابیر لازم، بدون گزارش کوچکترین اختلال و مشکلی، توانستند خدمات ارتباطی با کیفیت بالایی به زائران ارایه دهند.)
اما در همین راستا داده‌های Speedtest Intelligence® نشان می‌دهد که معرفی 5G عملکرد شبکه را در عربستان به شدت افزایش داده است. علاوه بر این، با وجود تعداد زیاد زائران و تقاضای ناشی از آن برای ظرفیت، سطح تراکم شبکه در مکان‌های حج باعث افزایش عملکرد بیش از سطح ملی شده است.
در حج امسال، میانگین سرعت دانلود در تمام فناوری‌ها در عربستان ۱۸۷.۲۲ مگابیت بر ثانیه بود، در حالی که میانگین سرعت آپلود ۲۳.۸۹ مگابیت بر ثانیه بود. در مقابل، سرعت‌های ثبت شده در شهر مدینه با میانگین سرعت دانلود 229.33 مگابیت بر ثانیه و متوسط سرعت آپلود 47.68 مگابیت بر ثانیه سریع‌تر بود.
همچنین عملکرد اپراتورها در مکان‌های حج می‌تواند بر اساس زیرساخت شبکه مستقر شده و میزان تراکم در هر شبکه متفاوت باشد. داده‌های Speedtest Intelligence برای شهر مکه نشان داد که Mobily به میانگین سرعت دانلود 5G 498.66 مگابیت در ثانیه، بالاتر از STC با 421.40 مگابیت بر ثانیه دست یافته است. Mobily امتیاز خود را برای مکان‌های مکه حرام (مکان‌های کلیدی برای حج که فقط زائران می‌توانند وارد شوند) به 619.95 مگابیت بر ثانیه افزایش داد. در مدینه، STC با سرعت متوسط دانلود 5G، با 450.83 مگابیت در ثانیه، بالاتر از Zain با 392.34 مگابیت بر ثانیه، در سطح شهر پیشتاز بود. با این حال، زین سریع ترین سرعت متوسط را برای مدینه حرم با 553.25 مگابیت بر ثانیه ثبت کرد.
همچنین گزارش اریکسون تخمین می‌زند که ترافیک جهانی داده به ازای هر کاربر در طول سال 2021 به طور متوسط 395 مگابایت در روز بوده است، در حالی که در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس این میانگین 723 مگابایت بوده است. CITC (کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان) گزارش داد که مصرف روزانه اینترنت در طول حج به طور متوسط 851 مگابایت به ازای هر کاربر، افزایشی 142 درصدی در مقایسه با میانگین 352 مگابایتی مصرف شده در سال 2019 است و اینستاگرام بیشترین استفاده را داشت.
رشد تماس‌های ویدیویی و استفاده از رسانه‌های اجتماعی به ظرفیت کافی شبکه برای پشتیبانی از تجربه کاربر ویدیویی مطلوب نیاز دارد.
داده‌های Speedtest Intelligence نشان می‌دهد که میانگین نرخ بیت تطبیقی پشتیبانی‌شده توسط شبکه‌های 5G در کشور در ژوئیه 3.97 مگابیت بر ثانیه بود که از 3.57 مگابیت در ثانیه در دسامبر 2021 بیشتر بود. پشتیبانی از نرخ بیت بالاتر به شبکه‌ها امکان می‌دهد محتوای ویدیویی با کیفیت بالاتر ارایه دهند.
در نتیجه، 77.2٪ از کاربران وضوح تصویر اولیه تطبیقی حداقل 720p را ضبط کردند که به طور کلی با وضوح بالا در نظر گرفته می‌شود. Mobily و Zain در ماه جولای عملکرد مشابهی داشتند و میانگین بیت ریت تطبیقی را به ترتیب 4.43 مگابیت بر ثانیه و 4.42 مگابیت بر ثانیه ثبت کردند.
- شبکه‌های تلفن همراه و دیجیتالی کردن خدمات حج
چندین سال است که وزارت حج و عمره عربستان به دنبال بهبود تجربه و ایمنی زائرانی است که از این کشور بازدید می‌کنند. پیش از این، مدیریت فرآیند درخواست حج و همچنین تدارکات، اسکان و سایر خدمات مهم مانند ارایه مراقبت‌های بهداشتی، عمدتاً یک فرآیند دستی بود و با توجه به مقیاس حج، دچار خطا و تاخیر می‌شد.
در همین راستا برنامه تجربه زائر در سال 2019 و پس از مطالعه‌ای که هزاران مسلمان در سراسر جهان را برای تعریف انتظارات و نیازهای خود درگیر کردند، راه اندازی شد. به دنبال ایجاد نوآوری‌های جدید طراحی شده (که بسیاری از آنها توسط اتصال شبکه تلفن همراه پشتیبانی می‌شود)، برای افزایش تجربه زائر در طول حج و عمره (زیارت خارج از حج). تحولات کلیدی عبارتند از:
- شناسه هوشمند حج:
سال 2021 شاهد معرفی «کارت‌های حج» الکترونیکی بود که امکان دسترسی بدون تماس به تمام اماکن مذهبی، محل اقامت و حمل‌ونقل را فراهم می‌کرد. هدف این گذرنامه‌های دیجیتال تسهیل حرکت زائران به مکه و بازگشت از آن، کاهش زمان انتظار برای حمل و نقل بین مکه و اماکن مقدس و همچنین به حداقل رساندن نیاز به تماس انسانی (یکی از ضروریات در طول همه‌گیری COVID-19) است. این طرح در سال 2022 با معرفی شناسه هوشمند حج گسترش یافت و زائران، کارکنان حج و برگزارکنندگان را قادر می‌سازد تا به خدمات پزشکی، داده‌های مکان و همچنین هماهنگی و ارتباط با بقیه گروه زائر دسترسی داشته باشند.
- خدمات بهداشتی دیجیتال:
با توجه به ماهیت سخت زیارت و دمای بالایی که زائران در معرض آن قرار دارند، مراقبت‌های بهداشتی برای زائرانی که در مراسم حج شرکت می‌کنند، تمرکز اصلی بوده است.
ابتکار دستبند هوشمند، که در سال 2021 معرفی شد، یک دستگاه بهداشتی پوشیدنی متصل را به زائران ارایه کرد که شامل اطلاعات شخصی و همچنین وضعیت سلامتی آنها بود. این دستبند سطح اکسیژن خون و ضربان قلب را در زمان واقعی کنترل می‌کرد و به زائران اجازه می‌داد تا به خدمات فوری پزشکی یا کمک‌های امنیتی دسترسی داشته باشند. امسال، وزیر بهداشت عربستان سعودی با همکاری STCو با استفاده از اتصال5G برای ارایه خدمات پزشکی به زائران از طریق کنفرانس ویدئویی سه بعدی، از جمله بازرسی، تشخیص و پرداخت دارو، سرویس “Holodoctor” را راه اندازی کرد.
- مدیریت جمعیت:
همچنین برنامه «تفویج» نیز که بر مدیریت جمعیت برای حج تمرکز دارد، (یک وظیفه حیاتی با توجه به مشکلات گذشته ناشی از ازدحام بیش از حد و منجر به تلفات جانی)، ارایه شد.
بر این اساس سازمان‌دهندگان به دنبال گروه‌بندی زائران با هم و برنامه‌ریزی حرکت این گروه‌ها با استفاده از یک سیستم الکترونیکی هستند که بر جریان ترافیک در مکان‌های کلیدی نظارت می‌کند. در طول مراسم حج سال 2022، CITC و GPH (ریاست عمومی‌حرمین) یک سیستم ناوبری هوشمند داخلی را آزمایش کردند تا به زائران و تیم‌های عملیاتی کمک کند تا به طور مؤثرتری در مسجد الحرام حرکت کنند.
STC همچنین به دنبال معرفی خدمات واقعیت افزوده (AR) برای حمایت از این تلاش، ارایه راهنماهای مجازی برای طواف (بخشی از حج شامل طواف کعبه) و همچنین ارایه جهت و اطلاعات در مورد مسجد الحرام (مکه حرم) بوده است. ).
هدف چشم‌انداز 2030 عربستان حمایت از 30 میلیون زائر در سال است که افزایش بسیار زیادی نسبت به سطوح فعلی دارد و بر نوآوری‌های بیشتر ساخته شده روی شبکه‌های 5G این کشور تکیه خواهد کرد.
