نگار قیصری – اپراتورهای موبایل در کشورهای مختلف به سرعت در حال شناسایی، تجربه و اجرای راهکارها و برنامه‌های متعدد برای ارتقای هر چه سریع‌تر فناوری نسل 5 موبایل هستند. چراکه شبکه‌های تلفن همراه نسل پنجم (5G) از طیف وسیعی از فناوری‌ها استفاده می‌کنند تا تجربه بسیار بهتری را نسبت به شبکه‌های 4G LTE قبلی به مشتریان ارایه دهند.
در همین راستا فناوری‌های موسوم به MIMO (Multiple Input Multiple Output) «خروجی و ورودی چندگانه» یک فناوری آنتن است که در شبکه‌های 4G LTE استفاده می‌شود، اما نسخه پیشرفته آن، Massive MIMO، یک بلوک اساسی در شبکه‌های رادیویی جدید 5G ارایه می‌کند که می‌تواند برای تنظیم‌گران و اپراتورهای داخلی کشور، راهکار و مسیری سودمند برای طراحی، توسعه و پیاده‌سازی هر چه سریع‌تر شبکه نسل 5 و استفاده از مزایای نامحدود آن باشد.
MIMO در شبکه‌های نسل پنجم یک فناوری آنتن پیشرفته است که کارایی طیفی، ظرفیت شبکه، پوشش و نرخ‌های داده قابل دستیابی را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر در واقع فناوری MIMO از تعداد زیادی عناصر آنتن در پانل‌های آنتن فرستنده و گیرنده برای پشتیبانی از چندین کاربر به طور همزمان استفاده می‌کند.
برای توضیح بیشتر باید گفت، تعداد لایه‌های آنتن در نسل پنجم با استفاده از فناوری Massive MIMO می‌تواند بسیار بیشتر از MIMO در فناوری 4G LTE باشد و ده‌ها یا حتی صدها عنصر آنتن را در یک پانل آنتن به کار می‌گیرد. پیکربندی آنتن MIMO پیش از این 64*64 بود که قبلاً توسط برخی از فروشندگان شبکه 5G استفاده می‌شد، اما اکنون نتایج به دست آمده از دیگر اپراتورهای پیشتاز در این عرصه نشان می‌دهد که این ظرفیت قابلیت جهش به 256*256 را نیز دارد.
اگرچه فناوری MIMO جدید نیست و در حال حاضر نقش مهمی در شبکه‌های 4G LTE و همچنین شبکه‌های Wi-Fi مدرن ایفا می‌کند، اما با این حال، Massive MIMO یک پیشرفت جدید است که در شبکه‌های رادیویی جدید 5G معرفی شده است.
جدیدترین گزارش‌ها نشان می‌دهد که اخیرا T-Mobile ظرفیت شبکه5G خود را با استفاده از فناوری MU-MIMO با یک جهش مواجه کرده است.
در همین راستا جلد گزارش هفته قبل Signals Research Group (SRG) نشان می‌دهد که استفاده از فناوری MU-MIMO (Multi-user Multiple Input Multiple Output) (چندین کاربر و چندین خروجی و ورودی) در شبکه 5G ویژگی‌های ابرقهرمانی را به شبکه T-Mobile می‌آورد.
تحلیلگران SRG شبکه 2.5 گیگاهرتزی T-Mobile را در جنوب کالیفرنیا که اریکسون تامین کننده زیرساخت آن است، آزمایش کردند. نتیجه‌گیری آنها افزایش قابل توجهی در ظرفیت – بیش از 50٪ – را در زمانی که MU-MIMO در مقایسه با MIMO تک کاربر یا SU-MIMO وجود دارد نشان می‌دهد. این به ویژه برای تجارت دسترسی بی‌سیم ثابت(FWA) تی‌موبایل موثر و مرتبط است.
شرکت T-Mobile برای انجام آزمایش‌های تحلیلگران SRGاقدام به پشتیبانی لجستیکی از جمله تلفن‌ها، سیم‌کارت‌ها و راهنمایی در مورد مکان یافتن مجموعه بزرگی از سلول‌هایی که از MU-MIMO با سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی می‌کنند، ارایه کرد.
برای این منظور تحلیلگران از تلفن‌های هوشمند تجاری OnePlus 10 Pro و Samsung Galaxy S22 و همچنین ابزارهای تست و اندازه‌گیری متعدد استفاده کردند.
مایک تلندر، رییس و بنیانگذار SRG، گفت: آنها پس از تحقیقات متوجه شدند که T-Mobile در حال حاضر عملکرد MU-MIMO را با فناوری سیگنال مرجع صدا (SRS) در سراسر کشور پیاده‌سازی کرده است.
به گفته تلندر این منطقی است که اپراتورها از هر ابزاری که در اختیار دارند برای افزایش ظرفیت استفاده می‌کنند، به خصوص زمانی که طیف میان باند5G زیادی وجود نداشته باشد.
رییس گروه تحقیق سیگنال (SRG) همچنین گفته این وسیله‌ای عالی برای اپراتورها به منظورافزایش کلی ظرفیت در شبکه آنهاست.
- فرصت‌های تجربه شده برای ایران
استفاده از تجربیات، راهکارها و اقدامات تجربه شده از سوی دیگر اپراتورهای پیشتاز دنیا برای توسعه هر چه سریع‌تر فناوری انقلابی نسل 5 موبایل، فرصت‌های متعددی از جنبه کاهش هزینه‌های آزمون و خطا و سرعت‌دهی به توسعه 5G را در اختیار اپراتورهای کشور قرار می‌دهد.
این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که اپراتورهای کشور در سال‌های اخیر با کاهش درآمد به جهت عدم به روزرسانی تعرفه‌ها و کاهش ارزش ریال و متعاقب آن کاهش شدید منابع برای سرمایه‌گذاری مواجه شده‌اند.
اگرچه مسایل تحریمی نیز یک عامل سرعت‌گیر برای اپراتورهای ایران محسوب می‌شود.
گذشته از فناوری‌های میمو، طیف وسیعی از پیشنهادات و تجربیات همچون تخصیص مجدد طیف منقضی شده (1800/2100/2300 مگاهرتز)، ارتقای تجهیزات رادیویی 1800/2100 مگاهرتز به MIMO، تخلیه فرکانس‌های نسل 3 و اختصاص آن به نسل‌های بالاتر، تخصیص طیف باند C (3500 مگاهرتز) برای گسترش شبکه 5G، انتقال همه گوشی‌ها به VoLTE/VONR و … از جمله مواردی بود که از سوی کارشناسان و مدیران اپراتورها در سیزدهمین مجمع جهانی پهنای باند موبایل ارایه شد.
اگرچه دو اپراتور اصلی کشور و به ویژه همراه اول به عنوان بزرگترین اپراتور ایران و خاورمیانه، گام‌های زیادی برای برخورداری کشور از مواهب بی‌شمار فناوری 5G بکار گرفته‌اند، اما برخی دیگر از تصمیمات و مجوزها خارج از محدوده اقدامات ایشان بوده و مشخصا به وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی باز می‌گردد تا با گام‌های فوری و به‌هنگام مانع تکرار اتفاقات مربوط به توسعه نسل 3 در تخصیص دیرهنگام فرکانس‌ها و عقب‌ماندگی کشور در توسعه فناوری‌های نوین شوند.
