احمد محمدغریبان – هفته قبل سایت بین‌المللی و شناخته شده سرف شارک که به بررسی شاخص‌های اینترنت، زیرساخت‌های ارتباطی و کیفیت زندگی دیجیتال در کشورهای مختلف می‌پردازد، گزارش جدید و مقیاسی از سال‌های 2021 و 2022 منتشر کرد که گویای فراز و فرودهای کشورمان در بخش‌های مختلف است.
به طور خلاصه گزارش مذکور در شاخص مقرون‌به‌صرفه بودن اینترنت ایران نشان می‌دهد که کشور ما به‌طور کلی، در سال ۲۰۲۲ با ۱۶ پله سقوط در مقایسه با ۲۰۲۱ در رتبه ۴۷ قرار گرفته است.
اینترنت موبایل در این شاخص طی سال ۲۰۲۲ در مقایسه با ۲۰۲۱ به رتبه ۱۰۱ رسیده که نشانگر ۲۷ پله سقوط در مقایسه با ۲۰۲۱ است.
در اینترنت ثابت هم ایران در ۲۰۲۱ در جایگاه ۲۷ قرار داشته که در سال ۲۰۲۲ به رتبه ۳۷ سقوط کرده است.
شاخص «کیفیت اینترنت» صعود ۴پله‌ای ایران را نشان می‌دهد و ایران در شاخص کیفیت اینترنت طی سال ۲۰۲۱ در رتبه ۹۴ و در سال۲۰۲۲ در رتبه۹۰ قرار گرفته است.
در شاخص زیرساخت الکترونیکی نیز در سال ۲۰۲۱ رتبه کلی ایران در این شاخص ۶۸ بوده که با ۱۹ پله صعود در سال۲۰۲۲ جایگاه ایران به ۴۹ رسیده است.
شاخص امنیت الکترونیکی در ایران، طی سال۲۰۲۲ رتبه ۱۱۳ را نشان می‌دهد که در مقایسه با ۲۰۲۱ به میزان ۲۰ پله، سقوط داشته است.
و در نهایت در شاخص دولت الکترونیک ۲ پله صعود داشته است؛ به‌طوری‌که رتبه ایران در سال ۲۰۲۱ از ۸۱ به ۷۹ در ۲۰۲۲ رسیده است.
اگرچه این آمار با واکنشی از سوی نهادهای مرجع و متولی در این زمینه همچون مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مواجه نشد، اما فارغ از میزان دقت و صحت این آمار، به هر حال کشور ما در حوزه عدالت ارتباطی، کاهش شکاف‌های دیجیتال و رفع محرومیت‌زدایی از بخش‌های مختلف کشور با اتکا به فناوری‌های نوین ارتباطات و فناوری اطلاعات، کارهای زیادی برای انجام دارد.
در همین راستا طی روزهای ۲۳ تا ۲۵ خرداد تهران در محل مصلی بزرگ امام خمینی (ره) میزبان نخستین نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت زدا (آبادیران) بود.
معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، نخستین نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت زدا(آبادیران) را با هدف کمک به توسعه مناطق محروم از طریق معرفی ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور، پاسخ به چالش‌ها و ایجاد اشتغال پایدار و همچنین توسعه بازار و تسهیل خرید کالا و خدمات این شرکت‌ها جهت محرومیت‌زدایی با مشارکت و همکاری این معاونت با ۲۸ نهاد و ۳۰۰ شرکت دانش بنیان و فناور برگزار کرد.
مشارکت‌کنندگان در این رویداد نیز از حمایت، بسته‌های تشویقی و تسهیلات نهادهایی همچون صندوق نوآوری شکوفایی، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بنیاد احسان ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و موسسه تحقیق و توسعه دانشمند بنیاد مستضعفان برخوردار بودند.
بر اساس اخبار ستاد اجرایی فرمان امام امسال ۶۵ هزار میلیارد تومان در مناطق محروم سرمایه‌گذاری می‌کند، از این رقم ۷ هزار میلیاردتومان به حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص دارد.
همچنین رونمایی از سامانه تأمین مالی طرح ملی «آباد ایران»، طرح تأمین مالی تبلت ویژه نابینایان در مناطق محروم، طرح ایجاد اشتغال خرد و خانگی به طور دانش بنیان در مناطق محروم، از دیگر برنامه‌ها و دستاوردهای این رویداد بودند.
همانطور که ذکر شد کشور ایران در برخی شاخص‌های زندگی دیجیتال که به عنوان محور و پیشران توسعه کشور و دنیا تلقی می‌شود، با کاستی‌هایی مواجه است که این مهم در مناطق محروم و کم‌برخوردار که با شکاف‌های دیجیتال مواجه هستند، آثار بیشتری به جا می‌گذارد.
از این جهت ضمن استقبال از تداوم و برگزاری رویدادهای مشابه، باید هماهنگی بیشتری از جنبه‌های اطلاع‌رسانی در خصوص رویداد مذکور صورت گرفته تا شاهد مشارکت متولیان و ذینفعان بیشتر و بزرگ در این عرصه‌ها باشیم.
چراکه هر گونه کندی، تعلل و ناهماهنگی در پیشبرد این اهداف، علاوه بر هدررفت منابع، بودجه‌ها، انرژی و امکانات کشور، به تشدید شکاف‌ها و کاستی‌ها در مناطق محروم و کم برخوردار منجر شده و جبران کاستی‌ها را با سختی بیشتری همراه می‌کند.
