محمدرضا بهنام رئوف – مایکروسافت برای رفع اتهامات ناشی از نقض تحریم‌های ایالات متحده از طریق فروش نرم‌افزار و خدمات، به شرکت‌ها و افراد لیست سیاه آمریکا در کشورهایی از قبیل روسیه، ایران و سایر کشورها متحمل پرداخت بیش از 3.3 میلیون دلار خواهد شد.
جف برت در مقاله‌ای در سایت رجیستر در خصوص ماجرای جریمه مایکروسافت به علت نقض تحریم‌های ایران نوشت: این توافق که توسط وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در مذاکره با مایکروسافت اعلام شده، 1339 مورد بین سال‌های 2012 تا 2019 را شامل می‌شود که در آن ردموند و دو شرکت تابعه مایکروسافت ایرلند و مایکروسافت روسیه، ظاهرا محصولات و خدماتی را به طرف‌های مسدودشده نه تنها در روسیه و ایران، بلکه در کوبا و سوریه فروخته‌اند که این اقدام، نقض کنترل صادرات ایالات متحده شناخته شد.
بخش عمده 1252 مورد ادعای فروش نقض تحریم‌ها شامل معاملات با روس‌ها و شرکت‌های روسی در منطقه کریمه، بخشی از اوکراین است که روسیه آن را در سال 2014 به طور غیرقانونی ضمیمه کرد. با ادامه جنگ در اوکراین، تقریبا 14 ماه پس از تهاجم کامل روسیه، مقامات اوکراینی خواستار بازگرداندن کریمه از طرف روسیه هستند. همچنین 54 مورد دور زدن تحریم‌ها از فروش به کوبا، 30 مورد به ایران و 3 مورد به دولت سوریه ذکر شده است.
ردموند در پی تحقیقات مشترک، بیش از 2.9 میلیون دلار به وزارت خزانه‌داری و 347 هزار و 631 دلار به وزارت بازرگانی پرداخت خواهد کرد.
به موجب تشخیص وزارت خزانه‌داری آمریکا، در مجموع، بیش از 12 میلیون دلار نرم‌افزار و خدمات، به بیش از 100 مورد، شامل نهادهایی که در لیست سیاه قرار داشته‌اند، فروخته شده است. البته مایکروسافت ادعا کرده هیچ اتهامی را در این زمینه نمی‌پذیرد.
- بی‌توجهیِ بی‌پروا
اخیرا مقامات وزارت خزانه‌داری در یک بیانیه اجرایی کنایه‌آمیز، به بی‌توجهی بی‌پروای شرکت‌های زیرمجموعه مایکروسافت به تحریم‌های ایالات متحده اشاره کردند.
آنها همچنین خاطرنشان کردند که مدیران مایکروسافت در آمریکا، از این تخلفات آگاه نبودند و هنگامی که با نگاهی به گذشته از آن آگاهی یافتند، فروش خود را بررسی و سپس این تخلفات را برای دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری (اوفک) فاش کردند.
به گفته سخنگوی مایکروسافت، ردموند همچنین حساب‌های مرتبط با نهادهای مسدودشده را فسخ کرد و این‌گونه، برنامه تبعیت از تحریم‌ها را بهبود بخشید.
این سخنگوی مایکروسافت طی بیانیه‌ای به رجیستر گفت: «مایکروسافت، کنترل صادرات و رعایت تحریم‌ها را بسیار جدی می‌گیرد، به همین دلیل، پس از اطلاع از نقص‌ها و تخلفات چند کارمند، داوطلبانه این تخلفات را به مقامات مربوطه اعلام کردیم. ما به طور کامل با تحقیقات همکاری کردیم و از حل و فصل این مسئله رضایت داریم.»
وزارت بازرگانی، محققان را به عنوان عامل دور زدن احتمالی تحریم‌های فناوری، تحریم‌های چیپ یا تراشه‌های ایالات متحده معرفی می‌کند که ممکن است برزیل و دیگران را مستقیما وارد کمک به چین کند. رقیب تایوانی مستقیما می‌گوید بدون هیچ تفکیکی، اپل، سامسونگ و کوالکام چین را ستایش می‌کند.
اوفک در بیانیه اجرایی، موردی را تشریح کرد که نشان می‌دهد عملیات تجاری یک شرکت چندملیتی گسترده مانند مایکروسافت چقدر می‌تواند پیچیده باشد. این امر، شامل فروش مجوز حجمی و برنامه تشویقی ردموند بود که از طریق آن، شرکت‌های تابعه مایکروسافت در خارج از کشور، محصولات نرم‌افزاری را از طریق توزیع‌کنندگان و فروشندگان شخص ثالث می‌فروختند.
در روسیه، مدل فروش مجدد غیرمستقیم از طریق شرکا، راه‌حل صدور مجوز شخص ثالث (LSPs) اجرا شد که مایکروسافت روسیه با آنها برای توسعه سرنخ‌های فروش و مذاکره درباره قراردادهای فروش عمده با خریداران همکاری می‌کند. شخص ثالث و خریدار در مورد قیمت نهایی فروش، مذاکره و توافق‌نامه را امضا می‌کنند. مایکروسافت ایرلند نیز سالانه برای مجوزهایی که به مشتریان نهایی صورت‌حساب LSPsارائه می‌کنند، این صورت‌حساب را دریافت می‌کند. گاهی اوقات این مشتریان نهایی، شامل سازمان‌ها و افرادی می‌شوند که در لیست سیاه قرار دارند.
- مشکلات هویتی
بنا بر اعلام اوفک، مشکلات به دلیل اطلاعات ناقص یا نادرست درباره هویت مشتریان ایجاد شد. نمایندگی‌ها همیشه اطلاعات کامل را ارایه نمی‌کردند و کارمندان مایکروسافت روسیه در مواقعی عمدا کنترل‌های غربالگری مایکروسافت را دور زدند تا دیگر شرکت‌های وابسته به مایکروسافت، هویت مشتریان نهایی را نبینند.
در یک مورد، پس از آنکه اوفک در سال 2014، شرکت نفت و گاز روسیه با نام شرکت نفت و گاز Stroygazmontazh غیرمجاز اعلام کرد، مایکروسافت پس از بررسی موضوع، فروش به این شرکت را منع کرد.
پس از آن، برخی کارمندان مایکروسافت روسیه، به این شرکت تابعه، نام مستعار دادند تا بتواند نرم‌افزار مایکروسافت را خریداری کند. در این زمینه، حفره‌هایی در غربالگری محدودسازی توسط مایکروسافت وجود دارد. غول Azure (پلتفرم بزرگ مایکروسافت مبتنی بر کلود)، همیشه مشتریان موجود را ارزیابی نمی‌کند تا ببیند آیا آنها در لیست مسدودشده اوفک قرار گرفته‌اند یا خیر.
آندریا گاکی، مدیر اوفک، در بیانیه‌ای گفت که پرونده مایکروسافت، بیشتر بر خطراتی که شرکت‌های فناوری ممکن است هنگام تعامل از طریق شرکت‌های تابعه، توزیع‌کنندگان و فروشندگان خارجی با آن مواجه شوند و نیز اهمیت حفظ کنترل‌های موثر، تاکید می‌کند.
اوفک همچنین به افزایش رایانش ابری به عنوان یک عامل موثر در تجارت بین‌المللی اشاره و اعلام کرد افزایش استفاده از محاسبات مبتنی بر اینترنت و تقاضای جهانی برای برنامه‌های نرم‌افزاری، پایگاه کاربران بالقوه فناوری، نرم‌افزار یا خدمات صادرشده از ایالات متحده را گسترش داده است.
